Colonia - Κριτική ταινίας

Αποστόλης Σαμακοβλής16-02-2019

Ντρέπομαι που το παραδέχομαι και γραπτώς, αλλά την ταινία Colonia δεν την είχα δει. Η πρώτη μου σκέψη ήταν «Σιγά την ταινία, σιγά να μην σπαταλήσω χρόνο να δω την Emma Watson να κάνει το οτιδήποτε». Είναι ένα από τα κατάλοιπα που μας άφησε ο Harry Potter, δεν μπορούμε να δούμε τα πιτσιρίκια του τότε, σαν ηθοποιούς.

Αλλά έκανα λάθος, η πρώτη μου σκέψη ήταν τελείως εσφαλμένη.

Η ιστορία μας ξεκινά κάπου στο 1973. Η Λένα, η οποία είναι αεροσυνοδός, προσγειώνεται με το αεροπλάνο της στο Σαντιάγο της Χιλής. Εκεί βρίσκεται ήδη ο σύντροφος της, ο Ντάνιελ. Αν και οι δύο Γερμανοί στην καταγωγή, έχουν βρει μια νέα ζωή σε μια άλλη ξένη, για αυτούς, χώρα.

Ο Ντάνιελ έχει ανοίξει παρτίδες με τους υποστηρικτές του Σαλβαδόρ Αλιέντε, ο οποίος τότε είχε την διακυβέρνηση. Δεν έκρυψε από την αρχή της ταινίας και δεν κρύβει ούτε στην συνέχεια της τα πιστεύω του. Έτσι, έχει αναλάβει να σχεδιάσει τις αφίσες των συγκεντρώσεων και υποστήριξης του Αλιέντε, αφού ο ίδιος είναι καλλιτέχνης και φωτογράφος.

Όμως ξημερώνει η μέρα που στη Χιλή γίνεται το πραξικόπημα του Πινοσέτ και η εξουσία περνάει στα χέρια του δικτάτορα. Η Λένα και ο Ντάνιελ ειδοποιούνται από τους συντρόφους τους, αλλά δεν καταφέρνουν να ξεφύγουν από τις στρατιωτικές δυνάμεις που οργώνουν τους δρόμους ψάχνοντας υποστηρικτές του Αλιέντε.

Κατά την διάρκεια της προσπάθειας τους να δραπετεύσουν, ο Ντάνιελ καταφέρνει να τραβήξει κάποιες φωτογραφίες που απεικονίζουν τις βαρβαρότητες των στρατιωτών κατά του κόσμου. Επειδή όμως μιλάμε για ένα καθεστώς δικτατορικό, δεν αργεί η στιγμή που στρατιώτες συλλαμβάνουν το ζευγάρι και μαζί με πολλούς Χιλιανούς πολίτες το οδηγούν σε ένα στάδιο. Από τις πρώτες κινήσεις που γίνονταν σε τέτοιου είδους καταστάσεις, η συγκέντρωση πλήθους σε ανοιχτούς χώρους και το ξεσκαρτάρισμα.

Εκεί, ένας καταδότης του Πινοσέτ με καλυμμένο πρόσωπο αρχίζει να κατονομάζει υποστηρικτές του Αλιέντε. Φτάνει στον Ντάνιελ και μετά από ένα στιγμιαίο δισταγμό, σηκώνει το δάχτυλο του και τον κατονομάζει υποστηρικτή του Χιλιανού ηγέτη. Οι στρατιώτες τον βάζουν σε ένα άσπρο φορτηγό, το οποίο θυμίζει ασθενοφόρο, και τον παίρνουν μακριά από το στάδιο. Η Λένα βλέπει το φορτηγό και έτσι την επόμενη ημέρα πηγαίνει στους συντρόφους του Ντάνιελ θέλοντας να μάθει αν γνωρίζουν κάτι για το αυτοκίνητο ή για τους κρατούμενους υποστηρικτές του Αλιέντε.

Εκεί λοιπόν μαθαίνει ότι το φορτηγό ανήκει σε μια οργάνωση η οποία ονομάζεται Αποικία Αξιοπρέπειας ( Colonia Dignidad ). Επίσης μαθαίνει ότι ο Ντάνιελ είναι καταδικασμένος, καθώς δεν θα δραπετεύσει ποτέ.

Έτσι λοιπόν, η Λένα αφού κάνει μια μικρή έρευνα για την Αποικία, αποφασίζει να κλειστεί μόνη της εκεί, παριστάνοντας την υποστηρίκτρια τις συγκεκριμένης ιδέας. Έτσι, ξεκινά ένας αγώνας για την εύρεση του Ντάνιελ και μια διαρκής προσπάθεια της Λένα να ξεγελάσει τους πάντες γύρω της.

Αν και από τη στιγμή που η Λένα κλείνει την πόρτα της Αποικίας η πολιτική σκοπιά της ταινίας πάει περίπατο, δεν χάνει το ενδιαφέρον και την ποιότητα της. Από ένα πολιτικό-ιστορικό έργο αλλάζει σε ένα κοινωνικό θρίλερ. Κρατά το ενδιαφέρον σου μέχρι και το τελευταίο του λεπτό.
Και στο τέλος, μένεις με το στόμα ανοιχτό.

Γιατί;

Η ιστορία του Colonia είναι πραγματική.

Η Colonia Dignidad ήταν μια αποικία Γερμανών, οπαδών του ναζιστικού μορφώματος. Αν και στις αρχές της δημιουργίας της, παρουσιαζόταν απλά σαν μια Αποικία εκκεντρικών γερμανών πολιτών.

Ο αρχηγός και ιδρυτής της ήταν ο Paul Schäfer, μέλος της νεολαίας του Χίτλερ και νοσοκόμος της Βέρμαχτ αργότερα. Έφτασε στην Χιλή το 1969 με την κατηγορία σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών. Η κατηγορία τον κυνηγούσε στην Γερμανία κι έτσι αποφάσισε να δραπετεύσει από τη χώρα για να μην τιμωρηθεί. Βέβαια, συνέχισε να κουβαλά το συγκεκριμένο στίγμα-μίασμα-αρρώστια στην πλάτη του όλα τα επόμενα χρόνια της ζωής του.

Η Αποικία έγινε γνωστή με την δικτατορία του Πινοσέτ, λόγω των βασανιστηρίων, των αιχμαλώτων και της κλειστής κοινωνίας που είχε φτιάξει στα γερμανικά και ακραία εθνικιστικά-θεολογικά πρότυπα.

Η σχέση με τον Πινοσέτ και την κατασκευή όπλων δεν έχει επισήμως επιβεβαιωθεί. Οι επισκέψεις στρατιωτικών της δικτατορίας του, επίσης.

Αλλά δεν χρειάζεται και ιδιαίτερη αντίληψη για να καταλάβει ο καθένας ότι είχαν άμεση σχέση. Μόνο να σκεφτεί κάποιος ότι η Αποικία από το 1970, ξεσκεπάστηκε το 1990. Ο Paul Schäfer δικάστηκε μόλις το 2006 για ασέλγεια σε ανήλικους. Καλώς δικάστηκε, καθώς πολλά παιδιά υπέφεραν στα χέρια του.
Αλλά χρόνια ολόκληρα ζούσε ελεύθερος.

Δεν θέλω να επεκταθώ στην ιστορία της Αποικίας και της Colonia Dignidad καθώς θα προτιμούσα όσοι δεν έχουν δει την ταινία, να την δούνε.
Με προσοχή.

Στην συνέχεια, ας ψάξουν από ιστορικές πηγές την τότε χρονική περίοδο της Χιλής και τους δύο άντρες που αναφέρονται στην ταινία. Αλιέντε και Πινοσέτ. Και στο τέλος, ας ψάξουν και την Αποικία και τις συνθήκες που επικρατούσαν εκεί μέσα.
Δυστυχώς έκανα το αντίθετο, έμαθα πρώτα για την αποικία τον Αλιέντε και τον Πινοσέτ κι έπειτα είδα την ταινία. Οπότε η χαρά της ανακάλυψης δεν υπήρχε στο μυαλό μου. Όμως αντικαταστάθηκε από την χαρά της αποτύπωσης της ιστορικής πραγματικότητας, κάτι που δεν το βλέπω συχνά σε τέτοια κινηματογραφικά εγχειρήματα.