The Revenant – κριτική ταινίας

Χρήστος Μπούρης14-02-2016

Σκηνοθεσία: Alejandro G. Iñárritu
Σενάριο: Mark L. Smith και Alejandro G. Iñárritu
Πρωταγωνιστούν: Leonardo Di Caprio, Tom Hardy, Domnhall Gleeson, Will Poulter
Διάρκεια: 156 λεπτά

Η νέα ταινία του πολυβραβευμένου Alejandro G. Iñárritu έρχεται στις αίθουσες. Ο σκηνοθέτης του “Birdman”, του έργου που έδωσε και πάλι πνοή στην καριέρα του Michael Keaton και κέρδισε τρία όσκαρ στην περσινή απονομή, επιστρέφει δυναμικά.

Η υπόθεση της ταινίας διαδραματίζεται στην άγρια δύση τη δεκαετία του 1820. Στο ανήμερο και σχεδόν απάτητο τοπίο των δασών και βουνών στα δυτικά όρια των ΗΠΑ μια ομάδα που κυνηγάει ζώα για τις γούνες τους βρίσκεται περικυκλωμένη από Ινδιάνους. Η μόνη λύση είναι η τροπή σε άτακτη φυγή και η εγκατάλειψη της λείας. Ο ανιχνευτής της ομάδας Χιού Γκλας (Di Caprio) είναι σίγουρος ότι μπορεί να τους οδηγήσει με ασφάλεια σ' ένα κοντινό οχυρό, αλλά η μοίρα έχει άλλα σχέδια. Ανιχνεύοντας σε ένα δάσος, δέχεται επίθεση από μια αρκούδα και γλυτώνει παρά τρίχα το θάνατο. Βέβαια η επίθεσή της τον αφήνει αιμόφυρτο και ανήμπορο να μετακινηθεί. Έτσι λοιπόν η ομάδα προχωρά και μένουν δύο άντρες για να τον προσέχουν μέχρι την άφιξη βοήθειας. Η στάση όμως των δύο αντρών δε θα αποδειχθεί τελικά και τόσο έντιμη.



Η σκηνοθεσία είναι εξαιρετική και ο Iñárritu αποδεικνύει για μια ακόμα φορά ότι είναι μετρ του είδους. Η τεχνική που ακολουθείται είναι εκείνη του ρεαλισμού με πλάνα και λήψεις που δίνουν έναν ιδιαίτερο χαρακτήρα στην αφήγηση. Ο ρεαλισμός φτάνει σε τέτοιο βαθμό, που όταν ο Γκλας ψυχορραγεί χτυπημένος και αδύναμος, η ανάσα του θαμπώνει το φακό της κάμερας λες και πρόκειται για ζωντανή λήψη.

Την αριστοτεχνική σκηνοθεσία συμπληρώνουν οι σκηνές που απεικονίζουν τα παρθένα και εκπληκτικά σε ομορφιά τοπία της Βόρειας Αμερικής. Δάση με έλατα, χιονισμένες βουνοπλαγιές, ρυάκια και γεμάτοι άστρα αρκτική ουρανοί. Αν οι εικόνες από τη φύση που περιέχει το έργο συγκεντρώνονταν, αναμφίβολα θα αποτελούσαν αρκετό υλικό για ολόκληρη έκθεση φωτογραφίας. Πάντως η ομορφιά της φύσης που προβάλλεται τόσο έντονα θα προκαλέσει θαυμασμό στο θεατή και θα τον αποζημιώσει για το σχετικά αργό ρυθμό της ταινίας.



Ανάμεσα στους ερμηνευτές, ο Di Caprio ξεχωρίζει. Εξάλλου κατέχει και τον πρωταγωνιστικό ρόλο. Βέβαια η φύση του ρόλου του είναι τέτοια ώστε να μην μιλάει πολύ, στοιχείο έκπληξη σε σύγκριση με τις ερμηνείες του στο παρελθόν, στις οποίες δεν έβαζε γλώσσα μέσα. Υποδύεται έναν προδομένο από τους συντρόφους του ορεσίβιο, ο οποίος αποκτά τη δύναμη για να κρατηθεί στη ζωή μέσα από τη δίψα του για εκδίκηση. Η ηθοποιία του Di Caprio είναι πετυχημένη, αλλά κάπως δύσκολο να κερδίσει το χρυσό αγαλματίδιο με τέτοιους ανταγωνιστές φέτος.

Οι υπόλοιπες ερμηνείες των ηθοποιών είναι αρκετά καλές. Από αυτές ξεχωρίζει εκείνη του Hardy, ως παραδόπιστου και ανελέητου που προδίδει και εγκαταλείπει τον Γκλας. Σκιαγραφείται πιστά ένα άτομο που δεν έχει τίποτα να χάσει και προσπαθεί να βελτιώσει τη ζωή του με κάθε μέσο, θεμιτό ή αθέμιτο.



Η ταινία είναι και πλούσια σε μηνύματα. Το πρώτο αφορά το περιβάλλον. Ο σκηνοθέτης δείχνει και τονίζει το μεγαλείο της φύσης σε αντίθεση με τους καταστροφικούς τρόπους του ανθρώπου. Επιπλέον, θίγεται το ιστορικό θέμα της σφαγής και καταπίεσης των Ινδιάνων από τους Λευκούς τον 19ο αιώνα. Οι Λευκοί τους έβλεπαν ως απολίτιστους βάρβαρους, που δεν ήταν ικανοί για τίποτα και τους έπρεπε ο θάνατος. Ακόμα, από την υπόθεση και τα συμφραζόμενα της ταινίας γίνεται νύξη για το ζήτημα των ορίων. Πού σταματάει το συμφέρον και το κέρδος; Ως πού θα φτάσει κάποιος για να εκδικηθεί; Ποιος είναι υπεύθυνος για την απονομή της δικαιοσύνης αλλά και τι είναι δικαιοσύνη;



Το έργο είναι διαρθρωμένο με τέτοιο τρόπο ώστε να αποτελεί ένα αρμονικό σύνολο, το οποίο προβάλλει επιτυχώς τα μηνύματά του. Είναι βέβαια λίγο αργό στη ροή, αλλά μπορεί άνετα να διεκδικήσει το όσκαρ τόσο καλύτερης ταινίας όσο και σκηνοθεσίας. Δεν ισχύει όμως και το ίδιο για τον Di Caprio, που ίσως χρειαστεί να περιμένει λίγο καιρό ακόμα για να αποκτήσει το χρυσό αγαλματάκι.