«Είμαστε όλοι τρελοί Πιερότοι»: Πώς ο Godard γράφει ιστορία μέσα από την Nouvelle Vague - Κριτική ταινίας

Αφροδίτη Μπαμπασίκα25-11-2015

«Ο Τρελός Πιερρό» (1965), είναι μια γαλλική ταινία του Jean Luc Godard, έναυσμα της οποίας αποτέλεσε το μυθιστόρημα “Obsession” του Lionel White.

Η ταινία περιγράφει την ιστορία του Φερντινάν, ενός μεσοαστού Γάλλου, ο οποίος έχοντας βαρεθεί την κυνική ζωή του, αφήνει την οικογένειά του και το σκάει με την ερωμένη και νταντά του παιδιού του, Μαριάν. Οι δυο τους βρίσκονται στην εξοχή, φιλοσοφούν, περνάνε από διάφορες περιπέτειες, ερωτεύονται, και, τελικά συγκρούονται. Καθώς προσπαθούν να ξεφύγουν από μια αλγεριανή μαφία, ο Φερντινάν ανακαλύπτει την προδοσία της αγαπημένης του, η οποία τον αφήνει για μια βαλίτσα χρήματα και αποφασίζει να τη σκοτώσει και μετά να αυτοκτονήσει. Τελευταία στιγμή μετανιώνει για την απόφασή του να πεθάνει, αλλά είναι ήδη πολύ αργά.

Ο «Τρελός Πιερρό» δεν είναι μόνο μια ταινία, ή, όπως ο Godard αναφέρει μια «απόπειρα ταινίας». Είναι μία έκρηξη συναισθημάτων, εσωτερικών (των θεατών) και εξωτερικών (των χαρακτήρων), μία απεικόνιση αυτού που υπάρχει και αυτού που δεν υπάρχει, αυτού που βλέπουμε και αυτού που δεν βλέπουμε. Είναι μία ταινία που προβάλλει την ίδια τη ζωή και τις συγκυρίες της: Ανθρώπους εγκλωβισμένους σε μια κοινωνία που δεν τους ικανοποιεί, ανθρώπους απορροφημένους στην απόκτηση της εξουσίας, της εμπορευματοποίησης και της αστικοποίησης, άλλους που χάσανε τον δρόμο τους, άλλους που μείνανε παθητικοί, κι άλλους, ερωτευμένους, τρελούς πιερρότους, που αναζητούν το ανώτερο, το πιο υψηλό, δραπετεύοντας από αυτό που δεν μπορούσαν ποτέ να αντέξουν.

Ο Godard καταφέρνει με τεράστια επιτυχία και όσο κανένας άλλος να δει τις δυνατότητες του κινηματογράφου. Με τον «Τρελό Πιερρό» παρουσιάζει τον ίδιο τον κινηματογράφο ως αποτύπωση της ζωής, πολιτικής και κοινωνικής. Με μικρές ιστορίες είτε της πραγματικότητας είτε της φαντασίας, συνθέτει το «τώρα» της εποχής του με ό,τι το απαριθμεί: έρωτα, θάνατο, αντιθέσεις, τέχνη, υποκρισία, διαφθορά, πόλεμο, έγκλημα, τρέλα. Για το λόγο αυτό και ο ίδιος όταν ερωτάται για τον Πιερό απαντά πως «δεν έχει τίποτα να πει». Είναι δύσκολο να περιγράψουμε σε λέξεις την ουσία της ζωής, για τον Godard όμως φαίνεται πολύ απλό να το αποτυπώσει μέσα από την τέχνη του. Η ιστορία του Φερντινάν και της Μαριάν, είναι μια ρομαντική ιστορία πλασμένη πάνω στη σύγχρονη πραγματικότητα και περιτρυγυρισμένη από ποικίλλες άλλες ιστορίες. Ο ριζοσπαστικός σκηνοθέτης της Nouvelle Vague συνθέτει μια ταινία φτιαγμένη από τη ζωή και την ιστορία της δημιουργίας της τέχνης, αποκαλύπτοντας έτσι την πολυπλοκότητα της ίδιας της ύπαρξης, τις καταστάσεις που συντονίζουν τη σύγχρονη κοινωνία, την διαφορετικότητα των ανθρώπων και των βιωμάτων τους και την αλληλεξάρτηση των γεγονότων της ζωής. Με λίγα λόγια, αναδεικνύεται μια νέα σύνθετη μορφή θεωρίας της ζωής, που αρμόζει στο σύγχρονο πολιτικό και κοινωνικό ον. Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, το υποκείμενο βρίσκεται κατεκλυσμένο από γνώσεις, ιστορία, δράσεις και αντιδράσεις, πράγματα και καταστάσεις του παρελθόντος και του παρόντος, που συνεχίζουν να εμπλουτίζουν την ύπαρξή του. Μερικά απο αυτά είναι εμφανή, άλλα όχι. Ο Godard μας αφήνει ελεύθερους να τα αναζητήσουμε στην ταινία του, να προβληματιστούμε, ή να αδιαφορήσουμε. Σίγουρα όμως μας επιτρέπει, μέσα από τον «Τρελό Πιερρό», να βιώσουμε, έστω και για λίγο, μια σύγχρονη ρομαντική ιστορία, τοποθετημένη στην σημερινή κοινωνική και πολιτική πραγματικότητα.