Οδηγός επιτυχίας (Maps to the Stars) – Κριτική ταινίας

Μαρίνα Βερλέκη - Αρθρογράφος10-04-2015

Ηθοποιοί: Julianne Moore, Mia Wasikowska, Robert Pattinson, John Cusack
Σκηνοθεσία: David Cronenberg
Σενάριο: Bruce Wagner
Διάρκεια: 111’

O David Cronenberg δεν είχε ποτέ εργαστεί στο Χόλιγουντ – χάρη στην ψυχρή, γαλήνια και μη εμπορική ψυχή του. Τώρα όμως, με το “Maps to the Stars”, ο διάσημος σκηνοθέτης προσγειώθηκε στο κέντρο του Χόλιγουντ ακριβώς. Αυτή η κάπως μακάβρια σάτιρα, με φόντο τον κόσμο της show business αποτελεί την πρώτη φορά στην καριέρα του εδώ και 45 χρόνια σκηνοθέτη Cronenberg, που έκανε μια ταινία στις ΗΠΑ.

Το κυρίως υλικό, η «βάση» της ταινίας – το Χόλιγουντ ως ωμή παρουσίαση της υπόθεσης – βασίζεται ολοκληρωτικά στο έμπειρο σενάριο του Bruce Wagner. O ίδιος ο Wagner ουσιαστικά αποτελεί την πρώτη ύλη της ταινίας αυτής, μιας και εμμέσως περιγράφει σεναριακά την προ 20 ετών εμπειρία του ως σοφέρ σε κάποιο μεγάλο ξενοδοχείο του Beverly Hills, μεταφέροντάς τη φυσικά πολύ πιο εκμοντερνισμένα μιας και η ταινία πραγματεύεται το τώρα, τη σημερινή εποχή. Το σενάριο του Wagner στιγματίζεται από την πικρία και τη μιζέρια ενός ανθρώπου εκ των έσω, του οποίου τα πιο άσχημα χαρακτηριστικά (παράνοια, δυσαρέσκεια, μίσος) μάλλον ενισχύονται παρά κριτικάρονται. Αυτό όμως δεν σημαίνει και μια «χολιγουντιανή» ζωή χωρίς σκοτεινές και ένοχες απολαύσεις.


Το “Maps to the Stars” αφηγείται την ιστορία μιας ξεθωριασμένης σταρ του Χόλιγουντ που προσλαμβάνει μια νεότερή της βοηθό και την φέρνει υπό την προστασία της. Η Havana Segrand (Julianne Moore) είναι μια ηθοποιός με κάμποσες επιτυχίες στο παρελθόν με την τώρα καριέρα της να έχει πάρει την κάτω βόλτα, και είναι και η κόρη μιας στάρλετ των ‘60s–η οποία πέθανε νέα. Έχοντας μόλις απολύσει την προηγούμενη βοηθό της με τη χαρακτηριστική της αγένεια, βρίσκεται σε αναζήτηση μιας νέας για να της κάνει τα θελήματά της. Βρίσκει έτσι τη νεαρή Agatha (Mia Wasikowska), μια αρκετά αφελή κοπέλα η οποία μόλις έφτασε στο Λος Άντζελες από τη Φλόριντα, και της οποίας η ομορφιά «χαράσσεται» από μυστηριώδη εγκαύματα και σημάδια στα χέρια, το λαιμό και το πρόσωπό της. Η Agatha αρχίζει να εξερευνά την πόλη και συχνά συνοδεύεται από τον σοφέρ λιμουζίνας και επίδοξο ηθοποιό που την παρέλαβε από το αεροδρόμιο (Robert Pattinson, ο οποίος περνάει τη δεύτερη συνεχόμενη Cronenberg ταινία του σχεδόν ολοκληρωτικά μέσα σε ένα αμάξι). Όταν η ματαιόδοξη και ευέξαπτη Havana αποτυγχάνει στο να πάρει έναν πολυπόθητο πρωταγωνιστικό ρόλο σε ένα ριμέικ της πιο χαρακτηριστικής ταινίας που είχε πρωταγωνιστήσει η μητέρα της, θα πάρει την κατηφόρα τραβώντας και την Agatha μαζί της – ή μήπως συμβαίνει το αντίθετο;


Στο μεταξύ, ο θεραπευτής μασέρ και γκουρού αυτοβοήθειας της Havana, Stafford Weiss (John Cusack) έχει τα δικά του οικογενειακά προβλήματα. Ο έφηβος γιος του, Benjie (Evan Bird), ένα παιδί – ηθοποιός άρχισε τις καταχρήσεις και τώρα προσπαθεί να κάνει ένα δυναμικό comeback, μόνο που μπορεί να είναι κάτι περισσότερο από ένα άψυχο, ναρκισσιστική κακομαθημένο πλουσιόπαιδο -μπορεί στην πραγματικότητα να είναι ένας ψυχοπαθής. Όχι ότι κάποιο από τα χαρακτηριστικά αυτά του Benjie διαφέρει πολύ από τις προσωπικότητες των γονιών του ή την ανατροφή του, μιας και έχει μια μητέρα που θα ρισκάρει κάθε ψήγμα αξιοπρέπειας που μπορεί να έχει προκειμένου να ανεβάσει και πάλι το γιο της στην χολιγουντιανή κορυφή.


Η απαλλαγμένη από κάθε οίκτο προοπτική του σεναριογράφου, που εμβαθύνει στη ματαιοδοξία και την απληστία του διάσημου, και του κάποτε διάσημου, όπως και του επίδοξου διάσημου φαίνεται να δένει απόλυτα με το μάτι του σκηνοθέτη και την άρρωστη αίσθηση του χιούμορ που επικρατεί καθ’όλη τη διάρκεια της ταινίας. Αλλά το“Maps to the Stars” λαμβάνει χώρα σε έναν κόσμο που είναι τόσο στεγνά ανήθικος, που στερείται βασικού πλαισίου δεοντολογίας, που σε πολλές σκηνές δεν είναι σαφές ποιες από τις τρομερές σκηνές που παρακολουθούμε στην οθόνη προορίζονται να μας φρικάρουν περισσότερο.

Η Moore ερμηνεύει το ρόλο της σε αρκετά κωμικοτραγικό tempo: Αν και σε πολλές σκηνές μας παρουσιάζεεται μια εξαιρετικά συναισθηματικά εύθραυστη και πληγωμένη από τη ζωή Havana, έχει άλλες τόσες που μας δείχνουν τη ρηχότητα του χαρακτήρα της. Η γλυκιά Agatha της Wasikowska από την άλλη είναι ό,τι πιο κοντινό σε συμπαθητική ηρωίδα που θα μας προσφέρει η ταινία αυτή (τουλάχιστον μέχρι ενός σημείου), αλλά και πάλι η μάσκα αυτής κρύβει πολλή καταπιεσμένη οργή από κάτω. Ο Benjie φυσικά αναλαμβάνει τον πιο αντιπαθητικό ρόλο της ταινίας, αλλά για κάθε κίνησή του υπάρχει ένας στόχος και λόγος από πίσω που γίνεται σταδιακά αντιληπτός στον θεατή – αν ληφθεί υπόψη και το τεράστιο καταβροχθιστικό τέρας που λέγεται star system.


Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι η ταινία επιτυγχάνει τη μέγιστη ισχύ της όταν κινείται έξω από τα «εύκολα» νερά της σταρ κουλτούρας και μπαίνει στην γνωστή τιμονιέρα του σκηνοθέτη με το σεξ και τη βία να κυριαρχούν. Αλλά και ως σάτιρα, το “Maps to the Stars” καταλήγει να είναι τόσο ρηχό όσο και οι χαρακτήρες του. Η κύρια εντύπωση που μας απομένει είναι το ότι ακόμα και ένας τόσο ταλαντούχος και έμπειρος σκηνοθέτης όπως ο Cronenberg δεν μπορεί να ξεφύγει από την αέναη σπείρα των τετριμμένων ιδεών του Χόλιγουντ. David Cronenberg, σε παρακαλούμε, επέστρεψε πίσω στον Καναδά που σου ταιριάζει περισσότερο.