Η Μεγάλη Χίμαιρα - Κριτική θεατρικού έργου

Ιλαρίδη Ερριέτη 17-06-2015

Η Μεγάλη Χίμαιρα είναι ένα από τα πιο αγαπητά μυθιστορήματα του Μ. Καραγάτση που για πρώτη παγκοσμίως φορά ενσαρκώθηκε στο θέατρο “Πορεία”, σε σκηνοθεσία του Δημήτρη Τάρλοου, του εγγονού του Καραγάτση και σε διασκευή του Στρατή Πασχάλη.



Το έργο του Καραγάτση θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως ένα άρτιο ψυχογράφημα της φροϋδικής σχολής, το οποίο θα μπορούσε να παραλληλιστεί κάλλιστα με αρχαίες τραγωδίες του Ευριπίδη. Η Μήδεια εισακούοντας τις εσωτερικές της παρορμήσεις οδηγήθηκε στο φρικτό έγκλημα να σκοτώσει τα παιδιά της, ενώ η Φαίδρα ξεπέρασε τα όρια του εαυτού της και έβαλε τέλος στη ζωή της. Η τραγική ηρωίδα του Καραγάτση, η Μαρίνα, η οποία είναι γαλλικής καταγωγής, ερωτεύεται τον Έλληνα καπετάνιο του πλοίου “Μεγάλη Χίμαιρα” και τον ακολουθεί στον τόπο καταγωγής του στη Σύρο, πιστεύοντας ότι θα αφήσει πίσω το σκοτεινό παρελθόν της. Η Σύρος πλέον γίνεται ένας τόπος συνάντησης και σύγκλισης δυο διαφορετικών πολιτισμών, του γαλλικού και του ελληνικού. Η Μαρίνα καλείται να εναρμονιστεί με το νέο της περιβάλλον, πράγμα το οποίο της είναι ιδιαίτερα εύκολο, αφού έχει κάνει σπουδές στην κλασσική ελληνική φιλολογία.



Ο Δημήτρης Τάρλοου πετυχαίνει εξαιρετικά τη σύνδεση παρελθόντος και παρόντος με τη βοήθεια της κινηματογραφικής οθόνης, αποδίδοντας την εποχή του ΄30 αλλά ταυτόχρονα διατηρώντας τη διαχρονικότητα των γεγονότων του έργου. Η Μαρίνα, την οποία υποδύεται η Αλεξάνδρα Αϊδίνη, φέροντας τα παιδικά της τραύματα οδηγείται σε μια σειρά από αυτοκαταστροφικές – χειμαρρώδεις τάσεις, φτάνοντας στο τέλος στη λύτρωση της και στην κάθαρση των θεατών. Το έργο, πέρα από το ψυχολογικό υπόβαθρο, αποδίδει την πολιτική και οικονομική κατάσταση της εποχής, οι οποίες θα μπορούσαν να ταυτιστούν με γεγονότα του 21 αιώνα.



Οι υπόλοιποι ηθοποιοί ενσαρκώνουν ρόλους που μας μεταφέρουν άψογα στις συνήθειες και στα έθιμα της εποχής του ΄30, αντιμετωπίζοντας ίσως με φόβο κάποιες φορές το άγνωστο και το διαφορετικό των αντιλήψεων της Μαρίνας, δηλαδή του γαλλικού πολιτισμού. Πιο συγκεκριμένα, ο σύζυγος της Μαρίνας, ο Γιάννης, είναι ενας άνδρας αφοσιωμένος στο θεσμό της οικογένειας και στη δουλειά του, για αυτό όταν έρχεται αντιμέτωπος με την οικονομική καταστροφή του αναγκάζεται να δουλέψει για να παρέχει τα απαραίτητα στους δικούς του. Επίσης, ο Μηνάς, ο αδελφός του καπετάνιου, σπουδάζει Νομική και ενστερνίζεται νεωτεριστικές αντιλήψεις, οι οποίες ταυτίζονται με της Μαρίνας για αυτό και δημιουργείται ένα αρρωστημένο πάθος ανάμεσα τους. Ακόμη, το οιδιπόδειο σύμπλεγμα του Μηνά προς τη μητέρα του υπονοείται σε όλο το έργο μέχρι και την τελευταία σκηνή. Τέλος, η πεθερά της Μαρίνας, η Ρεϊζάνια προσπαθεί να διατηρήσει τις εθιμοτυπικές συνήθειες και παραδόσεις της Σύρου που σε αυτές συγκαταλέγεται και ο θρήνος προς τους αδικοχαμένους θανόντες του καραβιού του γιου της. Η αποστροφή της προς την νεοαφιχθείσα Μαρίνα είναι διάχυτη σε όλο το έργο, αφού η διαίσθηση της ότι θα δημιουργούσε προβλήματα στην οικογένεια της, ήταν βέβαιη. Τα σκηνικά και κουστούμια της Ελένης Μανωλοπούλου, ενώ η μουσική της Κατερίνας Πολέμη και οι φωτισμοί του Αλέκου Αναστασίου δημιουργούν μια ατμόσφαιρα που συνδυάζει την καθημερινότητα της Σύρου με τις δραματικές ανατροπές της ιστορίας.



Είναι μια παράσταση, η οποία αφήνει έντονο προβληματισμό στους θεατές χρησιμοποιώντας εκφραστικά μέσα και συμβολισμούς για να αναδείξει τον ψυχισμό των χαρακτήρων που ανήκουν στη γενιά του ΄30 και οι όποιοι μπορεί να έχουν τις βάσεις τους σε παλαιότερους πολιτισμούς αλλά και κοινά στοιχεία με νεότερες συνήθειες και καταστάσεις.