«Εξυπνη» ανατομία περιστρέφει το κεφάλι της κουκουβάγιας

22-06-2019

Εκτός από… σοφή η κουκουβάγια είναι γνωστή και για μια ακόμη ιδιαίτερη ικανότητα που διαθέτει. Μπορεί να περιστρέφει το κεφάλι της σχεδόν πλήρως γεγονός που πονοκεφαλιάζει εδώ και πολλά χρόνια τους επιστήμονες που προσπαθούν να αποκρυπτογραφήσουν τον μηχανισμό αυτής της μοναδικής στο ζωικό βασίλειο κίνησης του κεφαλιού. Δύο αμερικανοί ειδικοί υποστηρίζουν ότι βρήκαν την απάντηση σε αυτό το ανατομικό μυστήριο.

Μοναδικός μηχανισμός

Τα μάτια της κουκουβάγιας δεν «κουνιούνται» και έτσι είναι υποχρεωμένη να μετακινεί ολόκληρο το κεφάλι της για να αλλάζει το οπτικό της πεδίο. Το μεγάλο ερώτημα είναι πώς καταφέρνει η κουκουβάγια να περιστρέφει το κεφάλι της χωρίς να «αυτοστραγγαλίζεται». Αν προσπαθήσει ένας άνθρωπος να το κάνει θα διακοπεί αυτόματα η παροχή αίματος στον εγκέφαλο και ο θάνατος θα είναι άμεσος.

Ο Φιλίπ Γκαγιού της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Τζονς Χόπκινς και ο εικονογράφος επιστήμης Φαμπιάν ντε Κοκ-Μερκάντο του Ιατρικού Ινστιτούτου Χάουαρντ Χιουζ συνεργάστηκαν για να βρουν την λύση στο μυστήριο.
Οι κουκουβάγιες διαθέτουν διπλάσιο αριθμό οστών στο λαιμό τους από ό,τι ο άνθρωπος αλλά το μυστικό κρύβεται στο πώς καταφέρνουν να διαχειρίζονται την ομαλή ροή του αίματος στον εγκέφαλό τους.

Μετά τις μελέτες που έκαναν σε ζωντανές αλλά και νεκρές κουκουβάγιες οι δύο ερευνητές υποστηρίζουν ότι οι καρωτίδες του πτηνού είναι τοποθετημένες κοντά στον άξονα περιστροφής και έτσι υφίστανται λιγότερη πίεση κατά τη συγκεκριμένη κίνηση. Επιπλέον, οι αρτηρίες που διέρχονται κανάλια στο εσωτερικό των σπονδύλων διαθέτουν περισσότερο χώρο απ’ ό,τι στον άνθρωπο. Το αντίστοιχο κανάλι είναι στις κουκουβάγιες 10 φορές μεγαλύτερο. Τέλος, το κανάλι είναι εξοπλισμένο με «αερόσακκο».

Επιπλέον, οι καρωτίδες της κουκουβάγιας παρουσιάζουν ορισμένες διευρύνσεις ακριβώς κάτω από τη βάση του κρανίου στις οποίες μπορούν να αποθηκεύουν αίμα και να το διαχειρίζονται καταλλήλως κατά την κίνηση. Οι ερευνητές υπογραμμίζουν ότι αυτό το ανατομικό χαρακτηριστικό δεν έχει παρατηρηθεί στο παρελθόν.

«Οι κουκουβάγιες δεν ανέπτυξαν μια απάντηση στο πρόβλημά τους αλλά περισσότερες. Αυτός ο μηχανισμός εκτός των άλλων επιτρέπει στις κουκουβάγιες να είναι απρόσβλητες από εγκεφαλικά επεισόδια» αναφέρει ο κ. Γκαγιού. Οι δύο ερευνητές εφτιαξαν καλλιτεχνικές απεικονίσεις και σκίτσα της ιδιαίτερης ανατομίας του λαιμού της κουκουβάγιας. Μάλιστα με αυτά τα σκίτσα κέρδισαν το πρώτο βραβείο στην κατηγορία «αφίσα και γραφικά» του διαγωνισμού International & Engineering Visualization Cahllenge τον οποίο διοργανώνει το Εθνικό Ιδρυμα Επιστήμης των ΗΠΑ και η επιθεώρηση «Science».

Ενα από τα σκίτσα που έφτιαξαν οι δύο ερευνητές για την ανατομία του λαιμού της κουκουβάγιας που τους επιτρέπει να περιστρέφουν το κεφάλι τους 270 μοίρες.

Πηγή: www.tovima.gr