Η κατάθλιψη ίσως είναι ο τρόπος του εγκεφάλου να μας πει ότι πρέπει να λύσουμε ένα πρόβλημα
23-08-2018
Η ιδέα ότι η κατάθλιψη μπορεί να είναι μια βιολογική προσαρμογή, παρά μια ψυχική διαταραχή, είναι μία συγκλονιστική εξελικτική προσέγγιση.
Κάθε στιγμή, περίπου το 5% του πληθυσμού των ανεπτυγμένων χωρών, αναφέρει ένα μέτριας ή μείζον καταθλιπτικό επεισόδιο. Η μείζων καταθλιπτική διαταραχή είναι τόσο συνηθισμένη που εκτιμάται ότι ένας στους έξι ανθρώπους, θα τη βιώσει σε κάποιο σημείο της ζωής του.
Ο επιπολασμός της κατάθλιψης παρουσιάζει επίσης οικονομικά προβλήματα. Είναι μία από τις πιο κοινές αιτίες δυσλειτουργικότητας και αναπηρίας, έχει επιπτώσεις στο χώρο εργασίας και είναι υπεύθυνη για ένα πλήθος δαπανών που σχετίζονται με την αυτοκτονία. Το οικονομικό βάρος της κατάθλιψης μόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, για παράδειγμα, εκτιμάται ότι ανήλθε σε 210,5 δισ. δολάρια το 2010.
Γιατί λοιπόν μια τέτοια εξουθενωτική κατάσταση επηρεάζει τόσους πολλούς ανθρώπους;
Η παραδοσιακή αντίληψη είναι ότι η κατάθλιψη είναι μια κατάρρευση του τρόπου που τα πράγματα υποτίθεται ότι δουλεύουν στον εγκέφαλο μας, όπως χημικές ανισορροπίες που μπορούν να αποκατασταθούν μέσω ενός συνδυασμού φαρμάκων και μεταβολών συμπεριφοράς.
Αλλά υπάρχει και η θεωρία που υποστηρίζει ότι αντί η κατάθλιψη να είναι καθαρά μια διαταραχή, μπορεί να είναι μια συγκεκριμένη στρατηγική συμπεριφοράς που έχουμε εξελίξει, δηλαδή μια βιολογική προσαρμογή που εξυπηρετεί έναν σκοπό. Αυτός ο σκοπός μπορεί να είναι ότι πρέπει να σταματήσουμε ότι κάνουμε, για να κατανοήσουμε και να αντιμετωπίσουμε ένα σημαντικό πρόβλημα.
Οι Άντριους και Τόμσον επεξεργάστηκαν πρώτοι την ιδέα αυτή, που ονομάζεται «υπόθεση αναλυτικού μηρυκασμού», σε άρθρο που δημοσιεύτηκε στο Psychological Review το 2009.
Η βασική ιδέα είναι ότι αυτό που θεωρούμε σαν διαταραχή, στην πραγματικότητα είναι ένας τρόπος που ο εγκέφαλός μας αναλύει και υπερναλύει ένα πρόβλημα, με την ελπίδα να βρεθεί ένας τρόπος αντιμετώπισης του.
Οι ερευνητές προτείνουν ότι ένα δύσκολο ή περίπλοκο πρόβλημα, προκαλεί μια «καταθλιπτική» αντίδραση σε μερικούς ανθρώπους που τους βάζει σε ένα είδος αναλυτικής λειτουργίας.
Με την κατάθλιψη υπάρχει μια αύξηση στον μηρυκασμό, στην εμμονή για την πηγή του πόνου, μαζί με αυξημένη αναλυτική δραστηριότητα στον εγκέφαλο και τον ύπνο REM, που βοηθά στην επεξεργασία της μνήμης. Ένα σημαντικό σύμπτωμα της κατάθλιψης είναι η ανηδονία, η αδυναμία δηλαδή να απολαύσετε τις συνήθεις δραστηριότητες. Σύμφωνα με αυτή την προσέγγιση, αυτά τα πράγματα θα μπορούσαν να διαταράξουν αυτή τη φάση «επεξεργασίας».
Αυτή η υπόθεση θα μπορούσε να εξηγήσει το γεγονός ότι τα περισσότερα καταθλιπτικά επεισόδια συμβαίνουν μετά από ένα σημαντικό γεγονός στη ζωή μας, όπως ο θάνατος ή το τέλος μιας σχέσης.
Οι Άντριους και Τόμσον στο άρθρο τους, υποδεικνύουν ακόμη ότι η ιδέα αυτή θα μπορούσε να εξηγήσει γιατί η κατάθλιψη και το άγχος έχουν συννοσηρότητα.
Υποθέτουμε ότι η κατάθλιψη και το άγχος συχνά συνυπάρχουν επειδή ορισμένα προβλήματα απαιτούν τόσο την ανάλυση (προωθούμενη από καταθλιπτική επίδραση) όσο και την επαγρύπνηση (προωθούμενη από το άγχος), έγραψαν στο άρθρο τους. Η ανάλυση επιτρέπει σε κάποιον να κατανοήσει τον παράγοντα υποκίνησης. Η επαγρύπνηση είναι ένας τρόπος να προσπαθήσουμε να την εμποδίσουμε από το να ξανασυμβεί.
Οι συνέπειες για τη θεραπεία
Όσο συναρπαστικές και να είναι οι εξελικτικές εξηγήσεις, είναι δύσκολο να αποδειχθεί ότι είναι σωστές, ειδικά αν δεν έχουν ακόμη ενισχυθεί από άλλες έρευνες.
Η ιδέα ότι η κατάθλιψη μπορεί να είναι μια βιολογική προσαρμογή, παρά μια διανοητική διαταραχή δεν έχει ακόμη τη συναίνεση της κοινότητας της ψυχικής υγείας. Και ακόμα κι αν η υπόθεση είναι σωστή, είναι πιθανόν ελλιπής και δεν εξηγεί όλες τις πτυχές της κατάθλιψης.
Τα πολύπλοκα προβλήματα συνήθως έχουν διάφορες αιτίες. Περίπου το 20% των περιπτώσεων κατάθλιψης δεν ακολουθούνται μετά από ένα σημαντικό συμβάν ζωής, μπορεί να υπάρχει κάποια αιτία στο παρελθόν, αλλά δεν γνωρίζουμε με βεβαιότητα. Γνωρίζουμε επίσης ότι η γενετική μπορεί να παίξει κάποιο ρόλο στην ευαισθησία ενός ατόμου στην κατάθλιψη. Όπως επισημαίνουν οι Άντριους και Τόμσον, υπάρχουν διάφοροι τύποι κατάθλιψης, μερικοί από τους οποίους μπορεί να έχουν διαφορετικές αιτίες. Λένε επίσης ότι υπάρχουν εναλλακτικές εξελικτικές εξηγήσεις που θα μπορούσαν να συνυπάρχουν με την υπόθεσή τους.
Αν όμως η υπόθεση του αναλυτικού μηρυκασμού θα μπορούσε να επικυρωθεί περαιτέρω, θα μπορούσε να έχει σοβαρές επιπτώσεις για το πώς αντιμετωπίζουμε αυτό το είδος ψυχικής ασθένειας στο μέλλον.
Σε αυτή την περίπτωση, η προσέγγιση για τη θεραπεία της κατάθλιψης θα μπορούσε να αλλάξει για να αντιμετωπίζει περισσότερο την υποκείμενη αιτία παρά να θεραπεύει μόνο τα συμπτώματα. Ένας ανθρωπολόγος είπε ότι εάν η θεωρία είναι σωστή, η αντιμετώπιση της κατάθλιψης με αντικαταθλιπτικά φάρμακα, μπορεί να είναι σαν να θεραπεύεις ένα σπασμένο οστό με παυσίπονα αντί να παρέχονται και παυσίπονα και ένας γύψος για να βοηθήσουν να επουλωθεί το σπάσιμο. Με αυτή τη λογική, η ψυχοθεραπεία θα ήταν ένα σημαντικό μέρος της θεραπείας, καθώς μπορεί να βοηθήσει τους ανθρώπους να καταλάβουν καλύτερα και να αντιμετωπίσουν αυτό που θα μπορούσε να είχε προκάλεσει τα καταθλιπτικά επεισόδια τους.
Τα παραδοσιακά αντικαταθλιπτικά φάρμακα είναι πολύ αποτελεσματικά, ακόμη και ζωτικής σημασίας, για μερικούς. Αλλά αυτές οι προσεγγίσεις δεν λειτουργούν μακροπρόθεσμα για όλους, γι’ αυτό και οι ερευνητές διερευνούν κάθε είδους διαφορετικές θεραπείες.
Ακόμη και αν διαπιστωθεί ότι η κατάθλιψη είναι ένα είδος εξελικτικού «εργαλείου» ή προσαρμογής, δεν θα βοηθούσε αναγκαστικά τους ανθρώπους να λύσουν το πρόβλημα που την προκάλεσε. Όμως, νέες θεωρητικές προσεγγίσεις για τη θεραπεία της κατάθλιψης, μπορεί να μας βοηθήσουν να σκεφτούμε νέες ή καλύτερες μορφές θεραπείας, κάτι που είναι πάντα ευπρόσδεκτο.
Είναι γνωστό πως το καλό, ποιοτικό σεξ , ξεκινά από το μυαλό, ιδιαίτερα για τις γυναίκες που είναι όπως λέγεται συχνά, πιο «εγκεφαλικοί» τύποι και πιο περίπλοκες ως προς τη σεξουαλική τους λειτουργία. Ως εκ τούτου, θα μπορούσαμε θα μπορούσαμε εύλογα να υποθέσουμε, πως «καλύτερο» μυαλό σημαίνει και...καλύτερο σεξ!
Η ευφυΐα είναι αδιαμφισβήτητα ένα από τα πιο «δυνατά χαρτιά» που μπορούν να κάνουν ...
Είναι οι άνθρωποι που αισθάνεσαι να σου ρουφούν την ενέργεια κάθε φορά που συναντιέσαι μαζί τους. Άνθρωποι μίζεροι και τοξικοί. Μετατρέπουν την ομορφιά της ζωής σε ματαιότητα και σου υπενθυμίζουν κάθε στιγμή πόσο χάλια είναι τα πράγματα στη ζωή τους την προσωπική, στη ζωή του γείτονά τους και φυσικά στην κοινωνία ολόκληρη. Μην κάνεις τον κόπο να τους ...
Ζώντας σε μία εποχή με έντονα κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα γινόμαστε περισσότερο ευάλωτοι στο χρόνιο στρες. Αυτό προκαλείται ως αντίδραση σε καθημερινούς στρεσογόνους παράγοντες που είτε αγνοούμε είτε δυσκολευόμαστε να διαχειριστούμε. Έτσι, καθώς η ένταση συσσωρεύεται στον οργανισμό μας μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα όπως αϋπνίες...
Η κατάθλιψη αποτελεί ένα από τα συχνότερα ψυχο κοινωνικά φαινόμενα στις μέρες μας. Εγώ, στο συγκεκριμένο άρθρο θα σας μιλήσω για την κατάθλιψη που πηγάζει από κοινωνικά αιτία. Πόσες φορές έχουμε νιώσει πίεση να κάνουμε κάτι που δεν θέλουμε, απλά και μόνο για να ικανοποιήσουμε μια κοινωνική ευθύνη; Η απάντηση είναι, αμέτρητες! Πρώτη συμβουλή λοιπόν...
Δεν είναι το χρήμα, η δόξα ή η επιτυχία, σύμφωνα με μια μελέτη της Ιατρικής Σχολής του Χάρβαρντ που άρχισε πριν από 78 χρόνια και συνεχίζεται ακόμα....
Δημιούργημα της ανθρώπινης φαντασίας, ως μοχλός συνειδησιακής πίεσης για κάποια επιβαλλόμενη δήθεν ανθρωπιά και αντίδοτο στη μοναξιά, το πνεύμα των Χριστουγέννων κάνει δειλά-δειλά ξανά την εμφάνιση του στη γη των δακρύων και της κίβδηλης ενότητας....
Στον καθένα κάποιος ή κάτι φταίει για τις τωρινές συνθήκες της ζωής του: η μάνα, ο πατέρας, τα παιδικά χρόνια, η ατυχία, το κάρμα, η κρίση …. Απευθυνόμαστε στον άλλο για ότι συμβαίνει στη ζωή μας σήμερα. Πετάμε εκεί τις ευθύνες για τα ανεκπλήρωτα όνειρα, για τις επιθυμίες που έχουμε αλλά δεν ζήσαμε, για τις στεναχώριες μας, για τα προβλήματα μας. Ο άλλος ή οι άλλοι έχουν αναλάβει το ρόλο του ‘κακο...
Πολλές μαμάδες, συχνά εκφράζουν φόβους σχετικά με τον υποχωρητικό, ευαίσθητο χαρακτήρα του παιδιού τους και τότε η λέξη αυτοπεποίθηση πέφτει στο τραπέζι για συζήτηση. Είναι συχνά ένα θέμα που στα «πηγαδάκια» που κάνουν οι γονείς έξω από τα σχολεία, τις πρωινές ώρες θίγεται έντονα.
Το ζήτημα θα επιχειρήσουμε να προσεγγίσουμε όχι ως ψυχολόγοι αλλά ως γονείς...
Αφού έπρεπε να περάσουν τέσσερεις ημέρες μετά την τοξική πυρκαγιά σε ιδιωτικό Κέντρο Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών στη Νέα Ζωή Ασπροπύργου, οι αρμόδιες κυβερνητικές αρχές κατάφεραν να συσκεφθούν για να εξετάσουν την κατάσταση (διαβάστε εδώ για τις μετρήσεις της ρύπανσης και τη συνάντηση στο ΥΠΕΚΑ).
Το Τμήμα Υγιεινής Περιβάλλοντος της Διεύθυνσης Δημόσιας...
Τα τελευταία χρόνια οι νέοι άνθρωποι δείχνουν όλο και μεγαλύτερο ενδιαφέρον για την προστασία του περιβάλλοντος.
Πάρα πολλοί εκπαιδευτικοί αλλά και γονείς κατευθύνουν πλέον τη νέα γενιά προς την περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση.
Ως Περιβαλλοντική Εκπαίδευση (Π.Ε) σύμφωνα με τη διατύπωση των Hungerford, Peyton και Wilke είναι η διαδικασία...
Δορυφορικές παρατηρήσεις της NASA δείχνουν ότι μια άνοδος κατά ένα μέτρο τους επόμενους δύο αιώνες είναι ένα πιθανό σενάριο με καταστροφικές επιπτώσεις για τις παράκτιες περιοχές και τα νησιωτικά κράτη.
Ο πληθυσμός που ζει σε επικίνδυνες περιοχές υπολογίζεται σε 150 εκατομμύρια ανθρώπους.
Η πιο πρόσφατη πρόβλεψη για τη στάθμη των ωκεανών ήταν αυτή...
Το άσθμα είναι μια χρόνια φλεγμονώδης διαταραχή του αναπνευστικού συστήματος, η οποία επηρεάζει συνήθως το 10% των παιδιών. Το 50% της αιτιολογίας της είναι γενετική, αλλά το υπόλοιπο 50% μπορεί να επηρεαστεί και να ελεγχθεί με κάποιο τρόπο....
Τελικά, η γλώσσα που χρησιμοποιούμε για να εκφράσουμε τα συναισθήματα, τους προβληματισμούς και τις σκέψεις μας, είναι η γλώσσα εκείνη που πιο πολύ από όλες, πρωτεύει στην ψυχή μας και ριζώνει στην καρδιά μας.
"Αυτό που υπάρχει, είναι η γλώσσα της σκέψης. Οι άνθρωποι δεν σκέφτονται στα ελληνικά, στα αγγλικά ή κινέζικα, αλλά στη γλώσσα της σκέψης τους, που ...
Ο όρος «sex buddies» ή αλλιώς «φίλοι με προνόμια» δεν είναι καινούριος στο σύγχρονο λεξικό! Σύμφωνα με επιστημονικές μελέτες υπήρχε ήδη από την αρχή της ανθρώπινης ιστορίας και πρόσφατα κέρδισε ένα δικό του τίτλο, μιας και βρίσκεται στο «ζενίθ» του. Οι άνθρωποι που δέχονται ή θέλουν ν’ ανήκουν σε αυτή την κατηγορία όλο και πληθαίνουν. Οι λόγοι φυσικά είναι απλοί και κατανοητοί ... ή μήπως όχι; (ε...
Το σημαντικότερο έργο του Στρατή Τσίρκα αποτελούν η Τριλογία «Ακυβέρνητες Πολιτείες» (1960-1965), που απαρτίζεται από τρία αυτόνομα μυθιστορήματα: τη «Λέσχη», την «Αριάγνη» και τη «Νυχτερίδα». Κέντρο της τριλογίας είναι τα ιστορικά και πολιτικά γεγονότα της περιόδου στη Μέση...
Όταν ο Τόνι Σταρκ (Ρόμπερτ Ντάουνι Τζούνιορ) και ο Μπρους Μπάνερ (Μαρκ Ράφαλο) συνειδητοποιούν ότι το σκήπτρο του Λόκι περιέχει στοιχεία τεχνητής νοημοσύνης, αποφασίζουν να το χρησιμοποιήσουν για να δημιουργήσουν ένα πρόγραμμα διατήρησης της ειρήνης που θα προστατεύει τον κόσμο από εξωτερικές απειλές και θα δώσει στους Εκδικητές...
ξέρεις ότι δεν ξέρεις κανένα κι όμως αισθάνεσαι αδερφός με όλους τους. Δίπλα να στέκουν τα άδεια ποτήρια περιμένοντας έναν να κάνει την κίνηση, να τα σηκώσει για να γεμίσουν και πάλι. Δύο ενοχλητικοί τύποι να περιφέρονται ψάχνοντας τρέλα, πουλώντας τσαμπουκάδες αλλά κανένας δεν τους δίνει σημασία.
Και στα πέντε μέτρα, επάνω σε μια σκηνή, δίπλα σε λογής - λ...
Μερικές φορές μπορεί να θέλεις να κάνεις κάποιες αλλαγές στο σπίτι σου. Μια καινούρια διαρρύθμιση που να διαφέρει από αυτήν που έχεις συνηθίσει θα σε κάνει να νιώσεις πιο χαρούμενη. Το να κάνεις αλλαγές δεν πρέπει να σε τρομάζει καθόλου. Μπορείς να τις κάνεις χωρίς να ξοδέψεις πολλά λεφτά και δυνάμεις....
