Η κατάθλιψη ίσως είναι ο τρόπος του εγκεφάλου να μας πει ότι πρέπει να λύσουμε ένα πρόβλημα
23-08-2018
Η ιδέα ότι η κατάθλιψη μπορεί να είναι μια βιολογική προσαρμογή, παρά μια ψυχική διαταραχή, είναι μία συγκλονιστική εξελικτική προσέγγιση.
Κάθε στιγμή, περίπου το 5% του πληθυσμού των ανεπτυγμένων χωρών, αναφέρει ένα μέτριας ή μείζον καταθλιπτικό επεισόδιο. Η μείζων καταθλιπτική διαταραχή είναι τόσο συνηθισμένη που εκτιμάται ότι ένας στους έξι ανθρώπους, θα τη βιώσει σε κάποιο σημείο της ζωής του.
Ο επιπολασμός της κατάθλιψης παρουσιάζει επίσης οικονομικά προβλήματα. Είναι μία από τις πιο κοινές αιτίες δυσλειτουργικότητας και αναπηρίας, έχει επιπτώσεις στο χώρο εργασίας και είναι υπεύθυνη για ένα πλήθος δαπανών που σχετίζονται με την αυτοκτονία. Το οικονομικό βάρος της κατάθλιψης μόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, για παράδειγμα, εκτιμάται ότι ανήλθε σε 210,5 δισ. δολάρια το 2010.
Γιατί λοιπόν μια τέτοια εξουθενωτική κατάσταση επηρεάζει τόσους πολλούς ανθρώπους;
Η παραδοσιακή αντίληψη είναι ότι η κατάθλιψη είναι μια κατάρρευση του τρόπου που τα πράγματα υποτίθεται ότι δουλεύουν στον εγκέφαλο μας, όπως χημικές ανισορροπίες που μπορούν να αποκατασταθούν μέσω ενός συνδυασμού φαρμάκων και μεταβολών συμπεριφοράς.
Αλλά υπάρχει και η θεωρία που υποστηρίζει ότι αντί η κατάθλιψη να είναι καθαρά μια διαταραχή, μπορεί να είναι μια συγκεκριμένη στρατηγική συμπεριφοράς που έχουμε εξελίξει, δηλαδή μια βιολογική προσαρμογή που εξυπηρετεί έναν σκοπό. Αυτός ο σκοπός μπορεί να είναι ότι πρέπει να σταματήσουμε ότι κάνουμε, για να κατανοήσουμε και να αντιμετωπίσουμε ένα σημαντικό πρόβλημα.
Οι Άντριους και Τόμσον επεξεργάστηκαν πρώτοι την ιδέα αυτή, που ονομάζεται «υπόθεση αναλυτικού μηρυκασμού», σε άρθρο που δημοσιεύτηκε στο Psychological Review το 2009.
Η βασική ιδέα είναι ότι αυτό που θεωρούμε σαν διαταραχή, στην πραγματικότητα είναι ένας τρόπος που ο εγκέφαλός μας αναλύει και υπερναλύει ένα πρόβλημα, με την ελπίδα να βρεθεί ένας τρόπος αντιμετώπισης του.
Οι ερευνητές προτείνουν ότι ένα δύσκολο ή περίπλοκο πρόβλημα, προκαλεί μια «καταθλιπτική» αντίδραση σε μερικούς ανθρώπους που τους βάζει σε ένα είδος αναλυτικής λειτουργίας.
Με την κατάθλιψη υπάρχει μια αύξηση στον μηρυκασμό, στην εμμονή για την πηγή του πόνου, μαζί με αυξημένη αναλυτική δραστηριότητα στον εγκέφαλο και τον ύπνο REM, που βοηθά στην επεξεργασία της μνήμης. Ένα σημαντικό σύμπτωμα της κατάθλιψης είναι η ανηδονία, η αδυναμία δηλαδή να απολαύσετε τις συνήθεις δραστηριότητες. Σύμφωνα με αυτή την προσέγγιση, αυτά τα πράγματα θα μπορούσαν να διαταράξουν αυτή τη φάση «επεξεργασίας».
Αυτή η υπόθεση θα μπορούσε να εξηγήσει το γεγονός ότι τα περισσότερα καταθλιπτικά επεισόδια συμβαίνουν μετά από ένα σημαντικό γεγονός στη ζωή μας, όπως ο θάνατος ή το τέλος μιας σχέσης.
Οι Άντριους και Τόμσον στο άρθρο τους, υποδεικνύουν ακόμη ότι η ιδέα αυτή θα μπορούσε να εξηγήσει γιατί η κατάθλιψη και το άγχος έχουν συννοσηρότητα.
Υποθέτουμε ότι η κατάθλιψη και το άγχος συχνά συνυπάρχουν επειδή ορισμένα προβλήματα απαιτούν τόσο την ανάλυση (προωθούμενη από καταθλιπτική επίδραση) όσο και την επαγρύπνηση (προωθούμενη από το άγχος), έγραψαν στο άρθρο τους. Η ανάλυση επιτρέπει σε κάποιον να κατανοήσει τον παράγοντα υποκίνησης. Η επαγρύπνηση είναι ένας τρόπος να προσπαθήσουμε να την εμποδίσουμε από το να ξανασυμβεί.
Οι συνέπειες για τη θεραπεία
Όσο συναρπαστικές και να είναι οι εξελικτικές εξηγήσεις, είναι δύσκολο να αποδειχθεί ότι είναι σωστές, ειδικά αν δεν έχουν ακόμη ενισχυθεί από άλλες έρευνες.
Η ιδέα ότι η κατάθλιψη μπορεί να είναι μια βιολογική προσαρμογή, παρά μια διανοητική διαταραχή δεν έχει ακόμη τη συναίνεση της κοινότητας της ψυχικής υγείας. Και ακόμα κι αν η υπόθεση είναι σωστή, είναι πιθανόν ελλιπής και δεν εξηγεί όλες τις πτυχές της κατάθλιψης.
Τα πολύπλοκα προβλήματα συνήθως έχουν διάφορες αιτίες. Περίπου το 20% των περιπτώσεων κατάθλιψης δεν ακολουθούνται μετά από ένα σημαντικό συμβάν ζωής, μπορεί να υπάρχει κάποια αιτία στο παρελθόν, αλλά δεν γνωρίζουμε με βεβαιότητα. Γνωρίζουμε επίσης ότι η γενετική μπορεί να παίξει κάποιο ρόλο στην ευαισθησία ενός ατόμου στην κατάθλιψη. Όπως επισημαίνουν οι Άντριους και Τόμσον, υπάρχουν διάφοροι τύποι κατάθλιψης, μερικοί από τους οποίους μπορεί να έχουν διαφορετικές αιτίες. Λένε επίσης ότι υπάρχουν εναλλακτικές εξελικτικές εξηγήσεις που θα μπορούσαν να συνυπάρχουν με την υπόθεσή τους.
Αν όμως η υπόθεση του αναλυτικού μηρυκασμού θα μπορούσε να επικυρωθεί περαιτέρω, θα μπορούσε να έχει σοβαρές επιπτώσεις για το πώς αντιμετωπίζουμε αυτό το είδος ψυχικής ασθένειας στο μέλλον.
Σε αυτή την περίπτωση, η προσέγγιση για τη θεραπεία της κατάθλιψης θα μπορούσε να αλλάξει για να αντιμετωπίζει περισσότερο την υποκείμενη αιτία παρά να θεραπεύει μόνο τα συμπτώματα. Ένας ανθρωπολόγος είπε ότι εάν η θεωρία είναι σωστή, η αντιμετώπιση της κατάθλιψης με αντικαταθλιπτικά φάρμακα, μπορεί να είναι σαν να θεραπεύεις ένα σπασμένο οστό με παυσίπονα αντί να παρέχονται και παυσίπονα και ένας γύψος για να βοηθήσουν να επουλωθεί το σπάσιμο. Με αυτή τη λογική, η ψυχοθεραπεία θα ήταν ένα σημαντικό μέρος της θεραπείας, καθώς μπορεί να βοηθήσει τους ανθρώπους να καταλάβουν καλύτερα και να αντιμετωπίσουν αυτό που θα μπορούσε να είχε προκάλεσει τα καταθλιπτικά επεισόδια τους.
Τα παραδοσιακά αντικαταθλιπτικά φάρμακα είναι πολύ αποτελεσματικά, ακόμη και ζωτικής σημασίας, για μερικούς. Αλλά αυτές οι προσεγγίσεις δεν λειτουργούν μακροπρόθεσμα για όλους, γι’ αυτό και οι ερευνητές διερευνούν κάθε είδους διαφορετικές θεραπείες.
Ακόμη και αν διαπιστωθεί ότι η κατάθλιψη είναι ένα είδος εξελικτικού «εργαλείου» ή προσαρμογής, δεν θα βοηθούσε αναγκαστικά τους ανθρώπους να λύσουν το πρόβλημα που την προκάλεσε. Όμως, νέες θεωρητικές προσεγγίσεις για τη θεραπεία της κατάθλιψης, μπορεί να μας βοηθήσουν να σκεφτούμε νέες ή καλύτερες μορφές θεραπείας, κάτι που είναι πάντα ευπρόσδεκτο.
Σπάνια είμαστε ευχαριστημένοι με τον εαυτό μας και τη ζωή μας γενικότερα. Συνήθως δεν είμαστε αρκετά εμφανίσιμοι, δεν έχουμε τη σχέση, το επάγγελμα, την οικονομική κατάσταση που θα θέλαμε κ.ο.κ. Έτσι, αναλώνουμε τη ζωή μας παραπονούμενοι για όσα δεν πάνε καλά, χωρίς όμως να κάνουμε επί της ουσίας κάτι για να αλλάξουμε τις δυσάρεστες καταστάσεις που βιώνουμε....
Το σημαντικό δεν είναι να εξαλειφθεί το άγχος από τη ζωή μας, καθώς αυτό είναι το κλειδί της επιβίωσής μας, αλλά να μάθουμε να το διαχειριζόμαστε με έναν τρόπο που δεν θα μας επιβαρύνει.
Ένας πολύ βοηθητικός τρόπος είναι να μετατρέπετε δύσκολες σκέψεις σε θετικές. Στην αρχή μπορεί μηχανικά να χρειάζεται να εξασκήσετε τον εγκέφαλό σας στο να σκέφτεστε θετικά ορισμένες δύσκολες καταστάσεις ή να α...
Ζωή έξω από τα κοινωνικά όρια. Ζωή χωρίς εξαρτήσεις, χωρίς εθισμούς, ζωή χωρίς φόβους και πεποιθήσεις που δεν σχετίζονται με τα πραγματικά μας θέλω. Χρειαζόμαστε μια ζωή που να ανταποκρίνεται στις επιθυμίες μας και στα βαθύτερα πιστεύω μας. Θέλουμε να έχουμε μια ζωή γεμάτη από επιλογές δικές μας και μόνο δικές μας. Συνηθίσαμε να ζούμε μια ζωή άλλων, μια ζωή που δεν μας ανήκει,που δεν μας ταιριάζει...
Καθημερινά διαπιστώνω πως ελάχιστοι άνθρωποι έχουν αναπτυγμένη την ικανότητα της ενσυναίσθησης. Ενσυναίσθηση είναι η ταύτιση με τα συναισθήματα του συνομιλητή , η κατανόηση των σκέψεων και των αιτίων που τον οδηγούν στις πράξεις του χωρίς αυτό να σημαίνει πως απαραίτητα, συμφωνείς με αυτήν. Με απλά λόγια είναι να μπορείς να μπεις στην θέση του άλλου. Για να αναπτυχθεί η ενσυναίσθηση είναι σημαντικ...
Μία τέτοια ερώτηση βγαίνει από τα χείλη των ίδιων ανθρώπων που αν δεν έχεις παντρευτεί και ‘’απλώς συμβιώνεις’’ με το σύντροφό σου, σου λένε επίσης με την ίδια ευκολία: ε και τι του είσαι; Δεν έχει καμία σημασία αν εσύ με αυτόν τον άνθρωπο έχεις ζήσει τα πάντα, αν έχεις περάσει μαζί του χρόνια ολόκληρα, αν του έχεις αφοσιωθεί και αν τον έχεις αγαπήσει όσο κανείς άλλος, στο τέλος αν δεν υπάρχει το...
Οσο διαφορετικοί και αν είμαστε μεταξύ μας, όσο διαφορετικές και αν είναι οι συνθήκες που επικρατούν στη ζωή μας, μοιραζόμαστε όλοι κάτι κοινό: το στρες. Ευτυχώς, όμως, οι τρόποι να το αντιμετωπίσουμε είναι πολλοί....
Αγάπη. Μία λέξη, τόσες ερμηνείες, τόσα νοήματα, τόσες προσπάθειες προσδιορισμού της έννοια αυτής. Πόσοι προσπάθησαν να την καταλάβουν, πόσα ποιήματα γράφτηκαν γι’ αυτή, πόσα διηγήματα, πόσες άλλες μορφές τέχνης δεν ασχολήθηκαν με την Αγάπη. Αγάπη, το γράμμα “α” κεφαλαίο. Η Αγάπη. Είναι υπαρκτή, είναι ανάμεσά μας, κινείται, διακινείται και διακινεί.
Ετυμολογικά ακόμα δεν είναι γνωστή η ακριβής...
Νομίζουμε ότι γνωρίζουμε τον εαυτό μας, αλλά ουσιαστικά το μεγαλύτερο μέρος του μας είναι άγνωστο. Θυμάστε όλα όσα σας έλεγαν οι γονείς σας, όταν ήσασταν μικρός; Πολλές από τις σημερινές επιλογές μας και ο τρόπος συμπεριφοράς μας έχει τις ρίζες του πίσω στην παιδική ηλικία. Το περιβάλλον και οι συνθήκες που μεγαλώσαμε μπορεί ν’ ασκούν τη δική τους επιρροή στην πορεία που ακολουθήσαμε μεγαλώνοντας....
Είθισται να λέμε πως ο σκύλος είναι η καλύτερη παρέα του ανθρώπου. Για να μην παρεξηγηθώ λοιπόν, μετά από τον ίδιο τον άνθρωπο, που αναμφίβολα είναι η καλύτερη παρέα ενός άλλου ανθρώπου και τον σκύλο κατά την γνωστή ρήση, το βιβλίο είναι ίσως η επόμενη καλύτερη δυνατή επιλογή.
Για το καλοκαίρι, για το φθινόπωρο που είναι προ των πυλών...
Ιδιαίτερα επιτυχημένη διαγράφεται η πορεία της ανακύκλωσης ηλεκτρικών συσκευών στην Ελλάδα, παρά το δυσμενές οικονομικό κλίμα.
Σύμφωνα με την Ανακύκλωση Συσκευών Α.Ε., οι ποσότητες των συσκευών που παραδόθηκαν για ανακύκλωση μέσα στο 2015 παρουσίασαν για δεύτερη συνεχή χρονιά αύξηση, μετά από τριετή πτωτική πορεία λόγω της οικονομικής ύφεσης....
Το 1959, το μικρό χωριό Καογάνγκμπα στην επαρχία Γκουιζχού της Κίνας ήρθε αντιμέτωπο με ένα καταστροφικό πρόβλημα. Μια μεγάλη ξηρασία στέγνωσε όλες τις κοντινές πηγές νερού. Οι κάτοικοι του χωριού μπορούσαν πια να στηριχτούν σε ένα και μόνο μοναχικό πηγάδι για πόσιμο νερό....
Οι κυριότερες ασθένειες, που η επιστήμη πλέον μας έχει δώσει τα όπλα για την πρόληψη τους, είναι οι πνευμονιοκοκκικές λοιμώξεις, η διφθερίτιδα, ο κοκκύτης, ο τέτανος, η πολιομυελίτιδα, η ηπατίτιδα Α και Β, η ανεμοβλογιά, η μηνιγγίτιδα, ο αιμόφιλος Β, ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας, η γαστρεντερίτιδα από ροτα-ιό και η γρίπη 21ο αιώνα συντέλεσε...
Τελευταία παίρνω συχνά το λεωφορείο.
Παρκάρω το αμαξάκι μου στην αφετηρία και έτσι είμαι η πρώτη επιβάτης και έχω το "προνόμιο" να διαλέξω την θέση που μου αρέσει.
Μπροστά-μπροστά, δίπλα στο παράθυρο.
Να βλέπω την διαδρομή.
Μέσα στην καθημερινότητα μου έχω 45΄ να σκεφτώ ό,τι πραγματικά νοιώθω.
Βλέπετε είναι γραμμή express....
Καθημερινά διαπιστώνω πως ελάχιστοι άνθρωποι έχουν αναπτυγμένη την ικανότητα της ενσυναίσθησης. Ενσυναίσθηση είναι η ταύτιση με τα συναισθήματα του συνομιλητή , η κατανόηση των σκέψεων και των αιτίων που τον οδηγούν στις πράξεις του χωρίς αυτό να σημαίνει πως απαραίτητα, συμφωνείς με αυτήν. Με απλά λόγια είναι να μπορείς να μπεις στην θέση του άλλου. Για να αναπτυχθεί η ενσυναίσθηση είναι σημαντικ...
Κατά το διάστημα των γιορτών έπεσε στα χέρια μου ένα βιβλίο του Στίβεν Κινγκ, το Νεκροταφείο Ζώων αλλά για κάποιο λόγο το εξώφυλλο του είναι γραμμένο ανορθόγραφα (όπως διαπίστωσα διαβάζοντας αυτό συμβαίνει επειδή αυτή την επιγραφή που αποτελεί τον τίτλο του βιβλίου στην ιστορία την έχουν γράψει παιδιά). Ξεκίνησα την ανάγνωση τρεις μέρες πριν από τα Χριστούγε...
Ένας νεαρός Περουβιανός αρκούδος με πάθος για οτιδήποτε Αγγλικό, ταξιδεύει μέχρι το Λονδίνο με σκοπό να βρει ένα φιλόξενο σπίτι. Αν και αρχικά διαπιστώνει, με τον πιο σκληρό τρόπο, ότι η ζωή στην πόλη δεν είναι αυτό που φανταζόταν δεν θα αργήσει να πέσει πάνω στην ευγενική οικογένεια των Μπράουν, οι οποίοι αφού διαβάσουν...
Κατακτάμε «κούπες» και... καρδιές εντός και εκτός ποδοσφαιρικών γηπέδων, επιχειρούμε απόπειρες υπέρ της ζωής, δοκιμάζουμε ψωμί από υπαίθριο μικροαρτοποιείο, ξεφυλλίζουμε περιοδικά με πραγματικά παράξενη θεματολογία, ταξιδεύουμε στο Θιβέτ, αναζητώντας το «βιάγκρα των Ιμαλαϊων», ψάχνουμε αντίδοτο στη φτωχοποίηση του μυαλού και, τελικά, προχωράμε μπροστά σε πεί...
Γκιβέτς είναι η ονομασία πήλινου σκεύους που έδωσε την ονομασία και στα φαγητά που μαγειρεύονται μέσα σε αυτό.Το γ(κ)ιουβέτσι είναι ένα καθαρά αστικό φαγητό, που στη Σμύρνη φτιαχνόταν κυρίως με αρνί, με αρκετά λιπαρά κομμάτια, για νοστιμιά. Το μοσχάρι είναι κατοπινή παραλλαγή.Συχνά το μαγείρευαν και με όρνιθα, προσθέτοντας και εποχικά μποστανικά, όπως μελιτζ...
O χώρος στον οποίο βρίσκεται το γραφείο σας μέσα στο σπίτι είναι συνήθως ο πιο παραμελημένος και λιγότερο διακοσμημένος. Μιας και στο γραφείο δεν θα υποδεχτείτε και δεν θα περάσετε πολύ χρόνο με τους καλεσμένους σας, προτιμάτε να ρίξετε το βάρος της διακόσμησης σε άλλα δωμάτια, όπως το καθιστικό.
...
Μάθετε πώς θα απαλλαγείτε από τη σκουριά μια και καλή...
Συγκεκριμενα, τη σκουριά που έχει "καθήσει" επάνω στα μαχαίρια, τα οποία δεν έχουν χρησιμοποιηθεί για κάποιο χρονικό διάστημα και πρέπει να καθαριστούν πολύ καλά ώστε να είναι ασφαλή πριν από τη χρήση.
Η λύση έρχεται από το, παρεξηγημένο για τη μυρωδιά του, κρεμμύδι. Βγάλτε όλα τα μαχαίρια από τι...
