Σε όλες τις ψυχοθεραπευτικές συνεδρίες, φθάνουμε σε ένα κομβικό σημείο: στη σχέση των θεραπευομένων με τους γονείς τους.
Είναι η στιγμή της διεργασίας που υπαρξιακές διαδρομές, σκέψεις, συναισθήματα, ψυχικές δυσκολίες και εμπειρίες συνδέονται σε μία φανερή πλέον πορεία. Η ψυχική συμπτωματολογία πηγάζει από διαταραγμένες διαπροσωπικές σχέσεις και ειδικά από τις πρωταρχικές που είναι οι γονεϊκές. Η βουτιά στο παρελθόν γίνεται πάντα μαζί με τον θεραπευόμενο, με ασφάλεια και μέσα στο προστατευμένο περιβάλλον της θεραπείας. Οι θησαυροί που αντλούμε είναι πολύτιμοι και θα εξηγήσουν συμπεριφορές και συναισθήματα του σήμερα. Η επίγνωση των γονεϊκών σχέσεων γίνεται φανερός σύμμαχος στην επίλυση του γόρδιου δεσμού της τωρινής πραγματικότητας.
Η περιγραφή των σχέσεων των θεραπευόμενων με τους γονείς τους, ξεκινά σχηματικά, απλοϊκά, φοβισμένα, άψυχα, άνευρα, με χαμόγελο και απορία για τους λόγους που ιχνηλατώ στα, μέχρι τώρα, ανεξερεύνητα ή βαθιά κρυμμένα μονοπάτια των γονεϊκών σχέσεων. Δεν χρειάζονται παρά λίγες συνεδρίες ώσπου να διαπιστώσουν και οι ίδιοι την τρομακτική επίδραση που έχουν οι γονείς τους στην παρούσα συμπεριφορά τους. Το πρωταρχικό συναίσθημα της απορίας, ακολουθείται από το φόβο όταν αναγνωρίζεται η δυναμική που έχουν οι συμπεριφορές των γονέων στους ίδιους τους θεραπευόμενους. Ο φόβος μεταλλάσεται σε θυμό, τόσος πολύς θυμός για τις γονεϊκές συμπεριφορές, που κάνει τους ανθρώπους μπροστά μου να κλειδώνουν. Μετά θυματοποιούνται, κατηγορούν τη «μοίρα» τους ή επιτίθενται και κατηγορούν τους γονείς τους. Όποια και να είναι η αντίδραση, η αφετηρία είναι η ίδια: μία ενοχή που καθορίζει τη ζωή τους. Η διαπίστωση ακόμη πιο δύσκολη: «δε μπορεί αυτοί οι άνθρωποι (γονείς) που με αγαπούν τόσο πολύ να μου έχουν μεταδώσει τέτοιες συμπεριφορές. Άρα δεν με αγαπούν όσο νόμιζα». Αν οι θεραπευόμενοι είναι και οι ίδιοι γονείς, τότε ανησυχούν ακόμη περισσότερο για τον αντίκτυπο που (θα) έχει η δική τους συμπεριφορά στα παιδιά τους.
Τα συναισθήματα της επίγνωσης
Το κυρίαρχο συναίσθημα που νιώθουν οι θεραπευόμενοι για την ψυχολογική δυσκολία που φέρνουν στο ψυχοθεραπευτή: ενοχή. Όταν διακρίνουν την επίδραση της σχέσης με τους γονείς τους στο εδώ και τώρα: θυμός. Η ενοχή στρέφεται προς τον εαυτό τους, έχουν κάνει κάτι κακό, δεν αντέχεται και τριγυρίζει σαν ερινύα. Πρέπει να την ξεφορτωθούν από μέσα τους. Εύκολα τη ρίχνουν στους γονείς τους, κατηγορώντας τους για τα τωρινά παθήματά τους, για συμβιβασμούς που έκαναν, για λανθασμένες επιλογές και συντρόφους. Θυμός. «Εκείνοι φταίνε για όλα αυτά που περνάω εγώ τώρα!» Όμως και αυτή η αντίδραση είναι κληρονομική και αυτοματοποιημένη χωρίς να το καταλαβαίνουν. Και οι γονείς τους κάπως έτσι έμπαιναν να κατηγορήσουν τους δικούς τους γονείς για τις δυσκολίες της ζωής τους. Δυστυχώς, οι γονείς τότε έχασαν την ευκαιρία να κάνουν κάτι για αυτό, ας μην την χάσουν και τα παιδιά τους.
Σε αυτό το σημείο συνειδητοποίησης, ρωτώ πάντα τους θεραπευόμενους μου: «πέρασες το μισό της ζωής σου, ζώντας μία ζωή που σου έχουν ‘επιβάλλει’ άλλοι, θέλεις να περάσεις και το υπόλοιπο της κατηγορώντας τους για αυτό»; Τώρα μπορούν να ακούσουν.
Το βάρος της ενοχής που ρίχνουν οι γονείς στους θεραπευόμενους, αποκτά ισχύ όταν οι ενήλικες θεραπευόμενοι διαπαραγματεύονται να βγουν από τον παιδικό τους ρόλο. Για ένα παιδί, πάντα θα φταίει ο γονιός και εκείνο δεν θα έχει ποτέ ευθύνη.
Οι επιλογές
Ο θεραπευόμενος φτάνει λοιπόν μπροστά από ένα δρόμο με δύο επιλογές: να περπατήσει τον αρχικά ανοιχτό δρόμο της αποποίησης των ευθυνών και των κατηγοριών προς τους γονείς που στη συνέχεια στενεύει επικίνδυνα με επαναλαμβανόμενες και ανεξήγητες αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές ή να επιλέξει τον αρχικά δύσβατο και τρομακτικό δρόμο της συνειδητοποίησης της δικής του ευθύνης, αναγνωρίζοντας την ομορφιά της λύτρωσης που ανοίγεται μπροστά του; Στην πρώτη επιλογή, χάνουν όλοι, στη δεύτερη κερδίζουν όλοι και οι μελλοντικές γενιές.
«Γιατί ο πατέρας/η μητέρα μου μου συμπεριφέρθηκε έτσι τότε;» - «Ποιος φταίει για τα προβλήματα που αντιμετωπίζω τώρα;» - «Γιατί να συγχωρήσω τους γονείς μου αφού φταίνε;» - «Ποια διαφορετική πορεία θα είχε πάρει η ζωή μου αν οι γονείς μας γνώριζαν τί έπρεπε να κάνουν και πώς να αντιδράσουν;». Η απάντηση δεν είναι εύκολη, όμως υπάρχει για όποιον επιθυμεί να στηρίξει την επιλογή του.
Τα τρία συστατικά της εγκατάλειψης της ενοχοποίησης των γονέων
Θέλει τόλμη και ασφάλεια να αφήσεις την ενοχοποίηση. Η απάντηση έρχεται πάντα από την επιθυμία να οδηγήσει κανείς τη ζωή του και από τη μοναδικότητα που θέλει να διακρίνει μέσα του. Προσπαθώ να φέρω στο προσκήνιο την κατανόηση.
Κατανόηση των συναισθημάτων και των συμπεριφορών των γονιών και αναγνώριση ότι έκαναν μόνο ότι ήταν «προγραμματισμένοι» να κάνουν από τους δικούς τους γονείς. Οι συναισθηματικός οικογενειακός χάρτης ξεδιπλώνεται μπροστά τους. Σχέσεις, συνθήκες, μετακινήσεις, αστικοποίησης, οικογένειες, σε εντελώς διαφορετικό πλαίσιο από την πραγματικότητά μας. Οι θεραπευόμενοι πλέον, αρχίζουν να αντιλαμβάνονται τι έχει συμβεί και γιατί έχουν οδηγηθεί στις τωρινές δυσκολίες... δεν μπορούν πλέον να βάζουν το κεφάλι τους στην άμμο. Η ενήλικη γνώση της θεραπευτικής διεργασίας βοηθά να ξεπεραστούν οι δυσκολίες και ενισχύει την κατανόηση, που με τη σειρά της, οδηγεί στη συμπόνοια και τη συγχώρεση για αυτούς τους ανθρώπους.
Συμπόνοια, σημαίνει πονώ μαζί με τους άλλους, κατανοώ τον πόνο τους και μοιράζομαι τα συναισθήματά μου για αυτό που περνούν. Οι θεραπευόμενοι μαθαίνουν στην ενσυναίσθηση, να βλέπουν μέσα από τα μάτια των γονιών τους, το δικό τους οικογενειακό τους δράμα. Τις κακουχίες που πέρασαν, τους αυστηρούς και τιμωρητικούς γονείς, το ξύλο που έφαγαν, τις στερήσεις, τις ανεκπλήρωτες προσδοκίες, τα απωθημένα, τα ανείπωτα μυστικά... δύσκολα και τραυματικά για όλη την οικογένεια, μέσα σε ζόρικες προσωπικές και κοινωνικές σχέσεις.
Η συμπόνοια ανοίγει το δρόμο για τη συγχώρεση και η συγχώρεση είναι η πόρτα για την αλλαγή. Συγχωρώ, το λέει και η λέξη, συν-χωρώ: ο θεραπευόμενος επιτρέπει σε διαφορετικές φωνές να μπουν και να χωρέσουν στο χώρο του. Ακούει πλέον τις φωνές αυτές στο δικό του πλαίσιο, εκεί που έχει βάλει τους δικούς του όρους και κανόνες. Εκεί που πλέον έχει επιλέξει να είναι μοναδικός, συμπαγής, ολοκληρωμένος. Οι φωνές αυτές αντηχούν εντολές, αξίες και συμπεριφορές, όμως περνούν μέσα από το φίλτρο της αυτογνωσίας. Ο θεραπευόμενος συγχωρεί τους γονείς του, αφήνει πίσω ό,τι τον τραυματίζει και προχωρά στην παραγωγή της δικής του μοναδικής ύπαρξης. Οι γονείς θα θυμώσουν, θα νιώσουν προδομένοι, θα κάνουν τα πάντα για να κρατήσουν στο δικό τους πλαίσιο τα παιδιά. Όμως η συνεπής στάση του θεραπευόμενου θα βοηθήσει και στη δική του αλλαγή.
Στη θεραπεία, συνηθίζουμε να παίρνουμε το αγκάθι από την ψυχή του ανθρώπου και να το αντικαθιστούμε με ένα λουλούδι. Έτσι, και με τις γονεϊκές υιοθετημένες δυσλειτουργικές αξίες: δεν τις αφαιρούμε ποτέ από τον θεραπευόμενο χωρίς να τις αντικαταστήσουμε με λειτουργικές. Όταν το καταφέρνουμε, απομακρύνεται από τα γονεϊκά μοτίβα που προσφέρουν βόλεμα, έχει κατακτήσει την ελευθερία και μπορεί να κοιτάξει τους γονείς του στα μάτια και να τους πει: «Ναι, έχετε κάνει λάθη αλλά δεν σας κατηγορώ για αυτό. Σας αγαπώ για ό,τι μου έχετε δώσει και πλέον επιλέγω να ζήσω τη δική μου ζωή».
Έτσι πλέον, προχωρά με επίγνωση αυτών και τη γνώση ότι δεν προδίδει κανένα γονιό αν επιλέξει να ζήσει όπως εκείνος θέλει. Τη ζωή θα τη ζήσει εκείνος για τον ίδιο και όχι εκείνος μέσω εντολών άλλων. Θα μάθει από τα λάθη του αλλά και από τις επιτυχίες του.
Όλοι θα ήμασταν πολύ πιο ψυχικά υγιείς και πιο ευτυχισμένοι αν αφήναμε να φύγει αυτή η εμμονή με την ενοχή, συνειδητοποιώντας ότι ναι, κάθε ανθρώπινο ον έχει μια παιδική ηλικία που ζει μέσα σε αυτή και έχει βαθιά επίδραση με το ποιος είναι ως ενήλικας.
Η αναγνώριση της παιδικής σας ηλικίας δεν σας απαλλάσσει από την ευθύνη για την ενήλικη ζωή σας. Αντίθετα. Σας ελευθερώνει για να αναλάβετε την ευθύνη της δικής σας ζωής.
Λόγος γίνεται για τους άπιστους, άτακτους, παιχνιδιάρηδες άνδρες, τον συνεχή πολλαπλασιασμό τους και το πόσο ταλαιπωρούν τα θηλυκά αυτού του πλανήτη. Για να είμαστε ειλικρινείς δεν έχουν μόνο οι άνδρες την αποκλειστικότητα ή αλλιώς τα σκήπτρα στην αρένα του σεξ αλλά συμβάλλουν ενεργά με τον τρόπο τους και οι γυναίκες. Τι γίνεται όμως όταν τα θηλυκά καθηλώνονται σε έναν συγκεκριμένο ρόλο, όπως αυτό...
Κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει στις μέρες μας τον καταλυτικό ρόλο της γυναίκας μέσα στην οικογενειακή ζωή: εργαζόμενη, μητέρα, σύζυγος. Η γυναίκα σήμερα καλείται να παίξει πολλούς και ταυτόχρονα δύσκολους ρόλους μέσα στην κοινωνία.
Αναρωτιέμαι αν έχουμε συνειδητοποιήσει τόσο εμείς οι ίδιες όσο και οι υπόλοιποι πόσα καλείται να φέρει εις πέρας η γυναίκα της εποχής μας.
Εργαζόμενη; Θα πρέπε...
Πάντοτε σε κάθε νέα γνωριμία ενός ζευγαριού ο καθένας μας βρίσκει κάτι που του αρέσει στον άλλον, αρχικά είναι η εμφάνιση και έπειτα μέσω της επικοινωνίας και της επαφής, εμφανίζονται και άλλα κοινά σημεία, όπως τα ενδιαφέροντα, οι κοινές ασχολίες, ο κοινός τρόπος διασκέδασης, κοινός τρόπος σκέψης ορισμένων θεμάτων και διάφορες απόλαυσης.
Για την πορεία μιας σχέσης είναι πολύ σημαντικό να υπάρχο...
Η αποτελεσματική επικοινωνία προϋποθέτει να λέμε αυτό ακριβώς που εννοούμε, προκειμένου να γινόμαστε κατανοητοί στους άλλους. Παρ' όλα αυτά όταν κάποιος ακούει τη λέξη «πάντα» και «ποτέ» αρχίζει να κρίνει τον συνομιλητή του....
Ζωή έξω από τα κοινωνικά όρια. Ζωή χωρίς εξαρτήσεις, χωρίς εθισμούς, ζωή χωρίς φόβους και πεποιθήσεις που δεν σχετίζονται με τα πραγματικά μας θέλω. Χρειαζόμαστε μια ζωή που να ανταποκρίνεται στις επιθυμίες μας και στα βαθύτερα πιστεύω μας. Θέλουμε να έχουμε μια ζωή γεμάτη από επιλογές δικές μας και μόνο δικές μας. Συνηθίσαμε να ζούμε μια ζωή άλλων, μια ζωή που δεν μας ανήκει,που δεν μας ταιριάζει...
Οπού και αν έχουμε βρεθεί, σε τόπους άλλους, αν το μέσα μας δεν είναι τακτοποιημένο, θα βρίσκουμε μιαν αφορμή να μην μας αρέσει το ταξίδι. Ούτε φυσικά και ότι καινούργιο βλέπουμε σε αυτούς τους τόπους ή και ανακαλύπτουμε. Ταξιδεύουμε για να ανακαλύψουμε μέρος του χαμένου μας εαυτού ή για να ταυτιστούμε με το καινούργιο; Μάλλον ο σκοπός του είναι να ξεφύγουμε από την μικρή τετριμμένη μας καθημερινό...
Βαρέθηκα να ξυπνάω το πρωί με το μυαλό μου γεμάτο σκέψεις, σκέψεις που δεν τις κάλεσε κανείς, μα θρονιάστηκαν για τα καλά.
Βαρέθηκα να κοιτάω στον καθρέφτη και να μη βλέπω πια εκείνο το παιδί, γιατί ξέρω πολύ καλά, ότι είναι εκεί μέσα, κρυμμένο πίσω από όλα αυτά που μου φορέσανε.
Βαρέθηκα τους ανθρώπους με τα ψεύτικα χαμόγελα και τις κάλπικες αγκαλιές, άνθρωποι φοβισμένοι που δεν ...
Έχει τεράστιο ενδιαφέρον πως ένας άνθρωπος από βαθιά καταθλιπτικός,καταφέρνει σιγά σιγά και διασκεδάζει με τις αναποδιές του. Όταν τα χρόνια περνούν και σε βρίσκουν μονίμως να κλαις και να αναθεματίζεις που η ζωή σου φέρεται τόσο άδικα,συνήθιζεις τη μιζέρια σου. Και χαρούμενος να υπάρξεις,ορισμένες φορές δε το βλέπεις κι αν ακόμα το δεις,περιμένεις σαν ξάγρυπνος φρουρός να παραφιλάς για την επόμε...
Οι περισσότεροι από μας έχουν διαβάσει το αριστούργημα της κλασικής λογοτεχνίας ''Ο Μικρός Πρίγκιπας'', η σπουδαιότητα του οποίου έγκειται στο γεγονός ότι προσφέρει πανανθρώπινα και πάντα επίκαιρα και διαχρονικά μηνύματα. Ιδού μερικές από τις όμορφες σκέψεις και εμπειρίες που αποκομίσαμε διαβάζοντάς το:
...
Με απόλυτη επιτυχία ολοκληρώθηκε η προσπάθεια του Εθνικού Συλλογικού Συστήματος της ΑΝΤΑΠΟΔΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ, σε συνεργασία με την Ιερά Μητρόπολη Ιωαννίνων και το Φιλανθρωπικό Οργανισμό της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών «ΑΠΟΣΤΟΛΗ», για τη δημιουργία ενός δεύτερου παγκοσμίου ρεκόρ Γκίνες (World Guinness Record) για τα περισσότερα πλαστικά μπουκάλια που συλλέχθη...
Οι μονάδες παραγωγής ενέργειας από άνθρακα του πλανήτη χρησιμοποιούν αρκετό νερό ετησίως για να καλυφθούν οι ανάγκες ενός δισεκατομμυρίου ανθρώπων για ένα χρόνο. Μάλιστα, οι μονάδες αυτές συχνά βρίσκονται σε περιοχές όπου ήδη υπάρχουν προβλήματα διαθεσιμότητας νερού.
Τα δεδομένα προέρχονται από έκθεση της Greenpeace που εξέτασε την κατανάλωση νερού 8.359 ...
Από τα ποτάμια υδάτινα συστήματα χαρακτηριστική είναι η ρύπανση του Έβρου, του Νέστου και του Αξιού που δεν είναι μόνο εγχώρια καθώς οι ποταμοί αυτοί διασχίζουν και άλλες χώρες και αποτελούν φορείς ρυπαντικού φορτίου από δραστηριότητες που δεν ελέγχονται από το ελληνικό κράτος.
Ο Έβρος διασχίζει τρεις χώρες και έχει χαρακτηριστεί το ποτάμι...
Δεν υπάρχει περίπτωση να μην έχετε ακούσει ποτέ για μια δίαιτα που συστήνεται ως η καλύτερη! Η καλύτερη δίαιτα εξπρές, η καλύτερη για την καύση του λίπους, η καλύτερη για χάσιμο πολλών κιλών, η πιο εύκολη, η πιο αποτελεσματική, η πιο εγγυημένη, η καλύτερη της χρονιάς, η καλύτερη παγκοσμίως και πολλές πολλές ακόμη. Υπάρχει όντως η καλύτερη δίαιτα; Κι αν υπάρχ...
Όταν ακούτε το όνομα Bruce Lee, ποιο είναι το πρώτο πράγμα που σας έρχεται στο νου; Ίσως κάποια πολεμική τέχνη, έναν σκληρό πολεμιστή που δεν θα δίσταζε να αφαιρέσει τη ζωή κάποιου άλλου επειδή τα έβαλε με αυτόν ή την οικογένειά του. Αυτοί όμως ήταν μόνο κάποιοι από τους ρόλους τους οποίους ενσάρκωνε. Ο Bruce Lee δεν κατείχε τέλεια μόνο τις πολεμικές τέχνες,...
Περνούν οι ώρες, περνούν οι μέρες, τα χρόνια πέρασαν. Ο χρόνος τρέχει κι εμείς μένουμε άναυδοι κι απροετοίμαστοι να μαζεύουμε τα συντρίμμια που αφήνει πίσω του. Η ζωή είναι πολύ μικρότερη απ’ ότι υπολογίσαμε, οι στιγμές μας είναι μετρημένες στα δάχτυλα και όσα νιώσαμε χωράνε σ’ ένα γράμμα βουτηγμένο στην νοσταλγία. Θα τρέξω να προλάβω να ζήσω, έλα και τρέξε μαζί μου.
Κι όμως όσο το σκέφτομαι, τόσ...
Παγκόσμια Ημέρα Βιβλίου είναι μία γιορτή - τόσο για τους συγγραφείς, όσο και για τους αναγνώστες. Έχει καθιερωθεί στις 23 Απριλίου και φέτος κλείνει τα 23 της χρόνια....
Όταν η Έλεν, μητέρα και αρχηγός της οικογένειας Γκράχαμ, πεθαίνει, τα μέλη της οικογένειας και ιδίως η κόρη της Άνι, ανακαλύπτουν τρομερά μυστικά που έκρυβε για χρόνια η αποθανούσα σχετικά με την καταγωγή τους....
Βασισμένη στο ομώνυμο best seller του Χρήστου Δασκαλάκη, "Η Χιονονιφάδα που αγάπησε το Καλοκαίρι"επιστρέφει για δεύτερη χρονιά σ’ ένα τρυφερό θέαμα για όλη την οικογένεια. ...
Η καλή ημέρα φαίνεται από το πρωί, μόνο που δεν θέλετε να το σπαταλήσετε ολόκληρο στην κουζίνα. Παρακάτω, σας έχουμε δύο νόστιμες, εύκολες και γρήγορες συνταγές για το σημαντικότερο γεύμα της ημέρας, που θα σας επιτρέψει να κάνετε γευστικό ξεκίνημα χωρίς να ξοδέψετε πολύ χρόνο σε μαγειρέματα....
Έφτασε η στιγμή να αντικαταστήσεις την κούνια του μωρού σου με ένα μεγαλύτερο κρεβάτι; Καθώς τα σχολικά χρόνια πλησιάζουν, θα πρέπει να διαμορφώσεις έτσι τον χώρο ώστε να καλύπτει όλες τις ανάγκες του παιδιού μελλοντικά....
Δεν είναι όλοι τόσο τυχεροί ώστε να έχουν πλυντήριο πιάτων στο σπίτι τους και, φυσικά, δεν έχουν όλοι ούτε τον χρόνο, ούτε την διάθεση για να κάθονται να τρίβουν τα λίπη από τα πιάτα και τις κατσαρόλες.
Η The Huffington Post για να δώσει λύση σε αυτό το πρόβλημα με το πλύσιμο των πιάτων, μίλησε με την Jolie Kerr, συγγραφέα του βιβλίου «My Boyfriend Barfed...
