Γιατί μελαγχολούμε στις γιορτές;

Γράφει η Αικατερίνη Γκρίτζαλη-Γιαννίκου Φιλόλογος29-11-2017

Οι χριστουγεννιάτικες γιορτές για τους περισσότερους, λες και είναι βγαλμένες από κάποιο όνειρο ή τρυφερό παραμύθι των παιδικών μας χρόνων. Δρόμοι και σπίτια στολισμένα, πολύχρωμα λαμπιόνια χοροπηδούν σε κάθε γωνιά, δέντρα και πλατείες φορτωμένα με κάθε λογής φανταχτερά στολίδια. Και κάπου ενδιάμεσα, η ατμόσφαιρα φορτίζεται από μία διαρκή ευωδιά σιροπιαστών γλυκών και μοσχομυριστών φαγητών, από αυτά που κάνουν το στομάχι σου να γουργουρίζει και σένα να αδημονείς να βρεθείς γύρω από το χριστουγεννιάτικο γιορτινό τραπέζι και αγκαλιά με τους αγαπημένους σου.

Μα είναι δυνατόν να υπάρχουν άνθρωποι που δεν λαχταρούν τα Χριστούγεννα; Που δεν χαίρονται τις γιορτές σαν μικρά παιδιά;

Μα ποιοι είναι αυτοί που αποφεύγουν καλέσματα και ανακουφίζονται τέτοιες μέρες με τη μοναξιά τους; Ποιοι βλέπουν τις χριστουγεννιάτικα στολισμένες βιτρίνες και στρέφουν αδιάφορα το κεφάλι τους αλλού; Σε ποιους τα κάλαντα και οι ψαλμωδίες, ενορχηστρωμένες από παιδικές φωνούλες και γελαστά παιδικά πρόσωπα, δεν καλμάρουν την ψυχή τους; Γιατί, τελοσπάντων, υποφέρουν τόσο με την χαρά που πλανάται στον αέρα;

Η χριστουγεννιάτικη μελαγχολία φυσικά και δεν είναι αρρώστια. Όταν υφίσταται σε φυσιολογικά πλαίσια, αφορά τους ευαίσθητους και συναισθηματικά ευάλωτους ανθρώπους. Είναι κοινό μυστικό, ότι η όμορφη αυτή περίοδος δημιουργεί άγχος σε πολλούς από εμάς και βγάζει παράλληλα στην επιφάνεια τους φόβους, τους προβληματισμούς και τις αδυναμίες μας. Άνθρωποι που έχουν χωρίσει, που έχουν χάσει δικούς τους ανθρώπους, που αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες, που βιώνουν ασυναίσθητα στενάχωρες αναμνήσεις από γιορτές παλαιότερων ετών. Άνθρωποι που κάνουν την ενδοσκόπησή τους και διαπιστώνουν την προβληματική, για πολλούς λόγους ζωή τους αλλά και την αδυναμία τους να πορεύονται ευτυχισμένοι όπως κάνουν οι γύρω τους.

Πώς, όμως, μπορούμε να αντιμετωπίσουμε την θλίψη που μας προξενούν οι γιορτές;

Ας αναθαρρήσουμε, αρχικά, με το ότι οι γιορτές κάποτε θα τελειώσουν. Ένα ανοιγόκλεισμα των βλεφάρων είναι, και ο Γενάρης μας ξαναβάζει στην ρουτίνα της καθημερινότητας. Ας μην αλλάξουμε λοιπόν, την καθημερινότητά μας και τις δραστηριότητές μας. Ας μην καταπιέσουμε τους εαυτούς μας ωθώντας τους να δείξουν ένα άλλο πρόσωπο από αυτό που πραγματικά είναι. Ένας σωστός προγραμματισμός και η τήρηση του μέτρου στις αγορές δώρων και στα καλέσματα, μας κρατά προσγειωμένους στην πραγματικότητα και αποσυμφορεί το άγχος των υποχρεώσεων. Αποφεύγουμε τις υπερβολές στο ποτό και το φαγητό, ως λύτρωση της μοναξιάς μας και ναι, ακόμη και την περίοδο αυτή αναζητούμε την άσκηση στην καθημερινότητα μας, για να ανακουφιστεί το σώμα, το μυαλό και η καρδιά. Φροντίζουμε να μην κρύβουμε το συναισθηματισμό μας και την έντασή του, ακόμη κι αν εκφράζεται με μελαγχολία, αδιαφορία και κακή διάθεση. Είναι πάνω απ’ όλα ανθρώπινο. Είμαστε εμείς σε μία τρυφερή, ευαίσθητη και απροστάτευτη φάση, ταλαιπωρώντας τους εαυτούς μας και κανέναν άλλο. Ξεσπάμε και ανακουφιζόμαστε έτσι. Ας το ζήσουμε λοιπόν, χωρίς να σκεφτόμαστε τι θα πουν οι άλλοι και χωρίς να κατηγορούμε τους εαυτούς μας για τις αδυναμίες τους.

Όμως, πάντοτε, ακόμη και μέσα στις στενάχωρες για εμάς μέρες των γιορτών, πρέπει να είμαστε ευγνώμονες για όλα τα καλά που έχουμε ήδη στην ζωή μας. Ο καθένας μας, ξέρει καλά ποια είναι αυτά και πόσο αξίζει να τα διατηρήσει αλώβητα. Αυτά τα λίγα ή πολλά αγαθά, μας δείχνουν την πορεία και τους στόχους μας στη ζωή, μας δίνουν δύναμη και δεν λιποψυχούν ακόμη κι αν εμείς, τα εγκαταλείπουμε για λίγο, στο βωμό του ρομαντισμού των εορταστικών ημερών.. Τελικά, ο Lion Feuchtwanger, γερμανός συγγραφέας, ήξερε πολύ καλά τι έγραφε όταν μιλούσε για την θλίψη και την μελαγχολία. «Πρέπει να είναι αυτά τα καθοριστικά στοιχεία, που κάνουν τους ανθρώπους δυνατότερους.»