Μήπως έχω κατάθλιψη;

Αντωνόπουλος Παναγιώτης – Ψυχολόγος 27-01-2016

Τι είναι η κατάθλιψη

Όλοι οι άνθρωποι καθημερινά έχουμε νιώσει ένα αίσθημα μελαγχολίας στην καθημερινή μας ζωή. Η φράση ''είμαι πεσμένος ψυχολογικά'' είναι ιδιαίτερα συνηθισμένη, ειδικότερα σε μια κοινωνία που κινείται με γρήγορους ρυθμούς, όπου οι άνθρωποι εργάζονται περισσότερες ώρες από ποτέ, για πολύ μικρότερες αμοιβές. Είναι απολύτως φυσιολογικό κάποιες μέρες ο καθένας από εμάς να αισθανθεί έτσι. Αυτό που διαφοροποιεί το περιστασιακό αίσθημα μελαγχολίας από την κατάθλιψη είναι η σοβαρότητα των συμπτωμάτων και το πόσο καιρό αυτά εμμένουν. Τυπικά, στις περισσότερες καταθλιπτικές διαταραχές, το άτομο θα πρέπει να έχει νιώσει κάποια από αυτά τα συμπτώματα για περισσότερο από δύο εβδομάδες. Επίσης, τα υγκεκριμένα συμπτώματα θα πρέπει να προκαλούν στο άτομο ιδιαίτερη δυσφορία που θα επηρεάζει άμεσα τόσο την ζωή όσο και την καθημερινότητα του.

Η κατάθλιψη συνιστά μια σοβαρή διαταραχή που συχνά μπορεί να περάσει απαρατήρητη στην ζωή κάποιου ανθρώπου. Η κατάθλιψη δεν χρειάζεται να εμφανιστεί ξαφνικά. Μπορεί να είναι μια σταδιακή και σχεδόν ανεπαίσθητη απόσυρση από την ενεργό ζωή και την καθημερινότητα. Μπορεί επίσης να προκληθεί από ένα συναισθηματικά έντονο γεγονός, όπως η διάλυση μιας μακροχρόνιας σχέσης, ένα διαζύγιο, οικογενειακά προβλήματα, η απώλεια κάποιου αγαπημένου ατόμου κ.α. Η εύρεση και η κατανόηση των αιτίων της κατάθλιψης δεν είναι τόσο σημαντικό όσο η άμεση, κατάλληλη και αποτελεσματική θεραπεία της.

Συμπτώματα της κατάθλιψης

Τα συμπτώματα της κατάθλιψης περιλαμβάνουν:

• Συναισθήματα απελπισίας και απόγνωσης: μια ζοφερή προοπτική, τίποτα δεν θα πάει καλύτερα και δεν υπάρχει τίποτα που να μπορεί να κάνει το άτομο για να βελτιώσει την κατάστασή.
• Απώλεια ενδιαφέροντος για καθημερινές δραστηριότητες: κανένα ενδιαφέρον για χόμπι, κοινωνικές δραστηριότητες κτλ. Το άτομο χάνει την ικανότητά του να αισθανθεί χαρά και ευχαρίστηση.
• Όρεξη ή μεταβολές βάρους: σημαντική απώλεια βάρους ή αύξηση βάρους μέσα σε διάστημα τουλάχιστον ενός μήνα.
• Αλλαγές στις συνήθειες του ύπνου: αϋπνίες, ξύπνημα τις πρώτες πρωινές ώρες ή υπερβολικές ώρες ύπνου.
• Θυμός ή ευερεθιστότητα: αίσθημα διέγερσης, ανησυχία, ή ακόμα και βίαιη συμπεριφορά. Το άτομο συχνά νιώθει ανίκανο να διατηρήσει την ψυχραιμία του ενώ τα πάντα φαίνεται να τον ενοχλούν.
• Απώλεια ενέργειας: αίσθημα κόπωσης και υποτονικότητα. Το άτομο μπορεί να αισθάνεται ολόκληρο το σώμα του βαρύ. Ακόμη και οι μικρές εργασίες μπορεί να επιφέρουν εξάντληση ή να χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να ολοκληρωθούν.
• Αυτο-απέχθεια: ισχυρά αισθήματα αναξιότητας ή ενοχής. Το άτομο μπορεί συχνά να κριτικάρει σκληρά τον εαυτό του.
• Απερίσκεπτη συμπεριφορά: κατάχρηση ουσιών, επικίνδυνη οδήγηση κτλ.
• Προβλήματα συγκέντρωσης καθώς και δυσκολίες στην λήψη αποφάσεων.
• Ανεξήγητοι πόνοι χωρίς παθολογικά αίτια π.χ. πονοκέφαλοι, πόνοι στην πλάτη, στους
• μύες και στο στομάχι.

Ο δρόμος προς την ανάκαμψη

Όπως ακριβώς τα συμπτώματα και τις αιτίες της κατάθλιψης είναι διαφορετικά σε κάθε άτομο, έτσι διαφέρουν οι τρόποι για να αισθανθεί κάποιος καλύτερα. Κάτι που φαίνεται να λειτουργεί για κάποιον μπορεί να μην λειτουργεί για κάποιον άλλο. Στις περισσότερες περιπτώσεις, η καλύτερη προσέγγιση περιλαμβάνει έναν συνδυασμό κοινωνικής υποστήριξης, αλλαγές στον τρόπο ζωής, συναισθηματική οικοδόμηση ικανοτήτων και επαγγελματική βοήθεια.

• Ζητήστε βοήθεια και υποστήριξη.
• Προχωρήστε σε υγιείς αλλαγές στον τρόπο ζωής σας όπως στην διατροφή και στις συνήθειες ύπνου.
• Μάθετε να διαχειρίζεστε το άγχος σας με την χρήση τεχνικών χαλάρωσης και αλλαγών στο τρόπο σκέψης σας.
• Μάθετε και χρησιμοποιήστε νέες συναισθηματικές δεξιότητες.
• Ζητήστε επαγγελματική βοήθεια.

Αποτελούν τα αντικαταθλιπτικά κατάλληλη θεραπεία;

Η φαρμακευτική αγωγή μπορεί να βοηθήσει στην ανακούφιση των συμπτωμάτων της κατάθλιψης σε μερικούς ανθρώπους, αλλά δεν είναι μια ολοκληρωμένη θεραπεία και η συχνή τους χρήση φέρει τα μειονεκτήματα της. Η σωστή ενημέρωση από ειδικό για τα οφέλη και τους κινδύνους της χρήσης τους μπορεί να σας βοηθήσει στην τελική σας απόφαση για το αν η φαρμακευτική αγωγή είναι κατάλληλη για εσάς.

Πηγές:
http://psychcentral.com
http://www.helpguide.org/mental