Ασύρματη ακτινοβολία και οι επιπτώσεις στην υγειά μας
22-09-2017
Όλοι μας εκτιθέμεθα καθημερινά λίγο η πολύ σε κάποιο είδος ακτινοβολίας από κινητά, ασύρματα δίκτυα, κεραίες κινητής τηλεφωνίας κλπ. Ακόμα και ο λαμπτήρας ή το φώς του ήλιου εκπέμπουν ακτινοβολία.
Το βασικό ερώτημα που χρίζει απαντήσεως είναι: Επηρεάζει την υγεία μας η έκθεση στην ακτινοβολία των ασύρματων δικτύων? Και αν ναι με ποιον τρόπο?
Στην πρώτη ερώτηση η απάντηση έχει δοθεί ήδη από την επιστήμη. Η ακτινοβολία μας επηρεάζει είτε είναι από το φως του ήλιου είτε από τα ασύρματα δίκτυα. Η έρευνα υποστηρίζει με αρκετά στέρεα επιχειρήματα αυτή τη θέση. Η δεύτερη ερώτηση είναι αρκετά δυσκολότερο να απαντηθεί. Αυτό είναι έτσι για πολλούς λόγους που έχουν να κάνουν από τη χρηματοδότηση της έρευνας (η βιομηχανία δεν χρηματοδοτεί έρευνες που θα βγάλουν κακά αποτελέσματα για τα προϊόντα της) έως τη δυσκολία της σύνδεσης μιας ασθένειας με έναν και μόνο παράγοντά (πχ ο καρκίνος είναι πολυ-παραγοντικό νόσημα έτσι δεν μπορεί να βρεθεί μια σχέση αιτίου-αποτελέσματος που να τον αιτιολογεί).
Ο μηχανισμός μετάδοσης ακτινοβολίας είναι ο ίδιος σε μια κεραία κινητής τηλεφωνίας, σε ένα κινητό τηλέφωνο και σε μια κεραία ενός ασύρματου router. Τα βασικά χαρακτηριστικά που πρέπει να μας απασχολούν είναι δύο: Η ισχύς του σήματος πχ άλλη η ισχύς μιας κεραίας κινητής τηλεφωνίας και άλλη ενός ασύρματου δικτύου, και η απόσταση από την πηγή εκπομπής δηλαδή την κεραία. Άλλη είναι η ακτινοβολία που εκπέμπει ένα router στο 1 μέτρο από την κεραία και άλλη στα 10 μέτρα. Η ακτινοβολία συγκεκριμένα εξασθενεί όσο απομακρυνόμαστε από την κεραία.
Χαρακτηριστικά να αναφέρω ότι η μέγιστη απόσταση ενός τυπικού WAP router είναι 46 m εσωτερικά (δηλαδή μέσα στο σπίτι με τοίχους κλπ) και 92 m εξωτερικά σε ανοιχτό χώρο (χωρίς εμπόδια).
Επίσης πρέπει να διαχωριστούν οι συσκευές σε πομπούς και δέκτες. Ο πομπός εκπέμπει οπότε οι μετρήσεις ακτινοβολίας είναι μεγαλύτερες κοντά στους πομπούς απ’ ότι κοντά στους δέκτες. Η συσκευή δέκτης είναι αυτή που δέχεται το σήμα. Σε περίπτωση ανταλλαγής δεδομένων πχ download ενός αρχείου στο κινητό,λαπτοπ κλπ οι δέκτες παίρνουν χαρακτηριστικά πομπού για τη διάρκεια του download καθώς πρέπει να επιβεβαιώνουν τα πακέτα που λαμβάνουν.
Τυπικοί δέκτες είναι ένα ακουστικό bluetooth, ένα κινητό, ένα laptop, wireless keybords,mouses,printers, και φυσικά μια μεγάλη γκάμα συσκευών των λεγομένων smarthouses που μπορεί να είναι από ψυγείο,κουζίνα,πλυντήριο μέχρι ασύρματα ποτιστήρια για τις γλάστρες.
Τυπικοί πομποί είναι οι κεραίες κινητής τηλεφωνίας, η κεραία του wifi router, η βάση ενός ασύρματου τηλεφώνου, ένα κινητό σε λειτουργία hotspot κλπ.
Το δεύτερο “θεωρητικό” μέρος, στο οποίο πρέπει να αναφερθώ είναι η φύση της ακτινοβολίας. Η ακτινοβολίες χωρίζονται σε 2 κύριες κατηγορίες: Τις Ιονίζουσες (Gamma-rays, X-rays) και τις Μη-Ιονίζουσες (Υπεριώδεις, υπέρυθρες, μικροκύματα, ραδιοφωνικές κλπ). Οι μη ιονίζουσες ακτινοβολίες χωρίζονται σε 3 υποκατηγορίες: τις οπτικές(φως το οποίο βλέπουμε), τις θερμικές(ραδιοφωνικές,μικροκύματα, σε αυτή την κατηγορία είναι τα κινητά, wifi κλπ) και τις μη-θερμικές(στατικά πεδία, γραμμές μεταφορά ενέργειας).
Το βασικό επιχείρημα των ρυθμιστικών αρχών που επιβάλλουν την πολιτική για θέματα ακτινοβολίας είναι ότι οι μη-ιονίζουσες ακτινοβολίες, χαμηλού φάσματος (wifi,κεραίες κινητής τηλεφωνίας) από τη στιγμή που δεν ζεσταίνουν δεν μπορούν να προκαλούν και προβλήματα στην υγεία..Ω θεοί..αυτό το επιχείρημα είναι κακό για πολλούς λόγους. Καταρχάς συγκρίνουμε δύο ίδιας φύσης αλλά αρκετά διαφορετικών συχνοτήτων ακτινοβολίες δηλαδή τα μικροκύματα(που ζεσταίνουν το φαί) με τα wifi. Η διαφορά συχνότητας είναι αρκετά (στατιστικώς σημαντικά) μεγαλύτερη. Αυτό δεν σημαίνει για κανένα λόγο ότι τα wifi είναι ασφαλή.
Το μέτρο σύγκρισης το οποίο βάζουμε δεν είναι ακριβές. Αν πρέπει να περιμένω να με ζεστάνει το wifi..άστα βράστα..
Παραθέτω εδώ πως συνδέει η ερευνητική βιβλιογραφία μέχρι στη στιγμής την ασύρματη ακτινοβολία με διάφορα νοσήματα/συμπτώματα των ανθρώπων. Αυτά τα συμπτώματα είναι ισχυρότερα στους ανθρώπους που υποστηρίζουν ότι είναι ηλεκτρο-ευαίσθητοι (αν δεχτούμε ότι τέτοιοι άνθρωποι υπάρχουν, στη σουηδία πάντως τέτοιοι άνθρωποι είναι αναγνωρισμένοι επίσημα από την πολιτεία).
Να τονίσω εδώ πως δεν μιλάμε για σχέσεις αιτίου αποτελέσματος καθώς κάτι τέτοιο μπορεί να θέλει ακόμα δεκαετίες για να φανεί.. μιλάμε για ενδείξεις σύνδεσης που μας δείχνει μέχρι στιγμής η βιβλιογραφία.
(1) κόπωση
(2) μείωση της μελατονίνης που οδηγεί σε αϋπνία/διαταραχές ύπνου
(3) πονοκέφαλοι
(4) κουδούνισμα/εμβοές ώτων(αυτιών)
(5) Υπερευαισθησία / Άγχος
(6) κατάθλιψη/λήθαργος/διαταραχές διατροφής και γενικότερα διάφορα νευροψυχικά συμπτώματα
(7) οξειδωτικο στρές
(8) ζημιά σε χρωμοσώματα/μόνιμες ζημιές σε dna/ Επηρεάζει την ανάπτυξη των κυττάρων
(9) ζημιές στο αναπαραγωγικό σύστημα, προβλήματα γονιμότητας (Αποδυναμώνει το ανδρικό σπέρμα και υπάρχουν ενδείξεις ότι μπορεί να επηρεάσει τη γονιμότητα και στα δύο φύλλα.)
(10) προβλήματα με την καρδιά (ταχυκαρδίες, αρρυθμίες) και με το κυκλοφορικό
(11) προβλήματα με το θυροειδή/μεταβολικά προβλήματα/ ορμονικές διαταραχές
(12) Διαταραχές ανοσοποιητικού, χρόνιες αλλεργίες
(13) Σύνδεση με επιληψία
(14) Προβλήματα σε έμβρυα, αποβολές, γεννετικές ανωμαλίες
(15) σύνδεση με σχηματισμό καταράκτη
(16) σύνδεση με αυτισμό
(17) επηρεάζει γνωστικές λειτουργίες (αδυναμία/δυσκολία συγκέντρωσης, προβλήματα με τη μνήμη, Διαταραχή Ελλειματικής Προσοχής, Alzheimer)
(18) προβλήματα με τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος
(19) Οι γυναίκες φαίνεται να είναι πιο ευάλωτες από τους άνδρες και ειδικά σε ότι αφορά την εγκεφαλική τους λειτουργία
(20) Τα παιδιά είναι τα περισσότερο ευάλωτα στην ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία,
Υπάρχει ένθερμο κίνημα σε χώρες της βόρειας ευρώπης, όπως πχ η Αγγλία, ώστε να απαγορευθούν τα wifi στα σχολεία.
Και επειδή υπάρχει ένα πλήθος ερευνητικών εγγράφων αρχίζουν να τίθενται ρυθμιστικές πολιτικές.
(21) Ενδέχεται να συνδέετε με διάφορες μορφές καρκίνου (Brain Cancers, Acoustic Neuromas, Breast cancer, Lung cancer and cancer of the respiratory organs, Melanoma, Testicular and Uterine Cancer)
Ο παγκόσμιος οργανισμός υγείας (WHO-world health organization) κατατάσει την ακτινοβολία των ηλεκτρομαγνητικών πεδίων (κινητά,wifi κλπ) στην κατηγορία 2B όπου περιλαμβάνονται οι πιθανώς καρκινογόνοι προς τους ανθρώπους παράγοντες.
Οι κατηγορίες, για λόγους αναφοράς είναι οι κάτωθι:
Group 1 Καρκινογόνοι Παράγοντες,
Group 2A Πιθανότατα(Probably) Καρκινογόνοι Παράγοντες,
Group 2B Πιθανώς Καρκινογόνοι Παράγοντες,
Group 3 Μη κατηγοριοποιημένοι ώς Καρκινογόνοι Παράγοντες,
Group 4 Πιθανότατα Μη-Καρκινογόνοι Παράγοντες
Και υπάρχουν αρκετές φωνές πλέον που πιέζουν τον WHO να κατατάξει την ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία από το 2Β στο 2Α.
Η βιβλιογραφία είναι εκτενής, θα ξεχωρίσω μόνο 3 πηγές, όλη η βιβλιογραφία είναι διαθέσιμη στις πηγές στο τέλος του άρθρου.
Το report του παγκόσμιου οργανισμόυ υγείας (WHO-world health organization) του 2011 που κατατάσει την ακτινοβολία των ηλεκτρομαγνητικών πεδίων στην κατηγορία 2Β και η δημοσίευση του Lancet (το εγκυρότερο ιατρικό περιδιοδικό παγκοσμίως) περί του καρκινογόνου ασύρματης ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολίας αλλά και ένα αποχαρακτηρισμένο απόρρητο έγγραφο του Αμερικάνικου στρατού του 1976 αναφέρει ότι στρατιώτες που εκτίθεντο σε μη-ιονίζουσα ασύρματη ακτινοβολία ανέφεραν συμπτώματα: Πονοκεφάλου, Εξουθένωσης, Ζαλάδας, Υπερευαισθησίας, Αϋπνιών, Άγχους, Δυσκολίας Συγκέντρωσης, Απώλειας Μνήμης και Κατάθλιψης.
Ας μου επιτραπεί εδώ μια ερμηνεία των παραπάνω,καθώς το τελευταίο που θέλω είναι να σπείρω τον πανικό.
Γενικά η έρευνα που υπάρχει δεν είναι αρκετή ώστε να έχουμε μια καταληκτική απάντηση για το πόσο μας επηρεάζει η ασύρματη ακτινοβολία (wifi, bluetooth, κινητά, ασύρματα τηλέφωνα κλπ). Είναι όμως δεδομένο ότι μας επηρεάζει σε κάποιο βαθμό, για να μάθουμε το πόσο πρέπει να περιμένουμε την έρευνα να καταλήξει κάτι που μπορεί να γίνει σε 10-20 χρόνια. Μέχρι τότε θα έλεγα να εκμεταλλευτούμε αυτό το σήμα κινδύνου που εκπέμπεται από τη βιβλιογραφία και να κρατήσουμε τις αποστάσεις μας, ότι σημαίνει αυτό για τον καθένα.
Είναι ένας θαυμαστός νέος κόσμος, και είναι εδώ και τώρα..δεν μας περιμένει..και δεν μας αφήνει περιθώριο επιλογής συμμετοχής. Ήμεθα μέσα..σκάσε και κολύμπα κατά την καθομιλουμένη!
Θέλω να κλείσω κάνοντας μια επίκληση στο συλλογική ανθρώπινη νοημοσύνη για το σήμερα αλλά και για το αύριο. Είναι το σωτήριο-ο-θεος-να-το-κάνει έτος 2016, έχουμε καταφέρει αρκετά σαν ανθρωπότητα και θεωρούμε τους ευατούς μας πολιτισμένους. Θεωρώ πως ήμεθα εν-δυνάμει-πολιτισμένοι και είμαι πολύ ανήσυχος για αυτά που μας επιφυλάσσει το μέλλον.
Σίγουρα αυτή η διαδικασία δοκιμής και πλάνης(δοκιμάζω κάτι αν βγει σωστό προχωρώ αν βγει λάθος πάω πίσω και δοκιμάζω κάτι άλλο) είναι το βασικό μας μέσο για να προχωράμε μπροστά. Όμως μέχρι πότε αυτό θα εφαρμόζεται πειραματικά στο σύνολο των ανθρώπων.
Και να εξηγήσω εδώ καλύτερα τι εννοώ. Να το πιάσω απ τον αιώνα μας: Από τις βιομηχανίες φυτοφαρμάκων που φτίαξαν το DDT και το ρίξανε αμέσως στην αγορά χωρίς έλεγχο, το κάπνισμα και τις καπνοβιομηχανίες, τα φάρμακα των φαρμακευτικών κολοσσών που βγαίνουν στην αγορά και μετά από κάποιο διάστημα η εταιρίες τα ανακαλούν για λόγους ασφαλείας, τους γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς, την ασύρματη ακτινοβολία στις πόλεις μας και στα σχολεία των παιδιών μας. Αυτός ο συνεχής πειραματισμός από τις εταιρίες που κερδίζουν αβέρτα και όταν έρθει η ώρα να αναλάβουν καμιά ευθύνη σφυρίζουν κλέφτικα. Ως πότε πια?
Μπείτε στο αναθεματισμένο εργαστήριο δοκιμάστε το νέο προϊόν, ώστε να είναι ασφαλές και όταν είναι έτοιμο βγάλτε το στην αγορά.
Αμάν πια με αυτό το καταραμένο κέρδος.
Τρόποι που μπορείτε να δράσετε ώστε να μειωθεί η έκθεσή σας στην ακτινοβολία:
i. Συνδεθείτε ενσύρματα για τρείς λόγους
1) είναι πιο γρήγορο (η ταχύτητα μπορεί να μειωθεί σε μεγάλο βαθμό με ασύρματη σύνδεση)
2) είναι πιο ασφαλές (δεν κινδυνεύετε από hacker)
3) δεν έχετε ακτινοβολία!
ii. Χρησιμοποιήστε λιγότερο τα κινητά
iii. Μην έχετε ασύρματο τηλέφωνο στο σπίτι
iv. Μειώστε την έκθεση των παιδιών στα ασύρματα/ασύρματη ενδοεπικοινωνία/ κινητά τηλέφωνα/tablet/smartphones
Τα παιδιά είναι πολύ πιο ευαίσθητα
v. Αποφύγετε τη χρήση φούρνου μικροκυμάτων (ειδικά αν έχει διαρροές)
vi. μην βάζεται το λαπτοπ όταν το wifi εκπέμπει στα πόδια σας
vii. κινητοποιηθείτε στο επίπεδο της μικροκοινωνίας σας, μιλώντας στους γείτονες/φίλους σας προκειμένου να μπορέσετε να ζήτε σε ένα περιβάλλον με την ελάχιστη δυνατή ασύρματη ακτινοβολία.
Η τρύπα στην στιβάδα του όζοντος πάνω από την Ανταρκτική έχει αρχίσει να συρρικνώνεται, αποτελώντας μια θετική είδηση δεκαετίες μετά από μια διεθνή συμφωνία για τη σταδιακή κατάργηση συγκεκριμένων ρυπογόνων ουσιών, είπαν επιστήμονες χθες σε έκθεσή τους.
Σύμφωνα με την έκθεση, η τρύπα του όζοντος έχει συρρικνωθεί κατά 4 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετ...
Από την Τετάρτη, ήδη έχουμε καταναλώσει όλες τους φυσικούς πόρους που ο πλανήτης μας μπορεί να παράξει μέσα σε ένα έτος. Η ημέρα γνωστή ως Earth overshoot day έρχεται κάθε χρόνο όλο και πιο νωρίς. Η ημερομηνία είναι δυσοίωνη και κάθε φορά στο ημερολόγιό μας έρχεται νωρίτερα. Φέτος, από 2 Αυγούστου, μόλις σε επτά μήνες, όλοι οι φυσικοί πόροι που η Γη μας μπορ...
Η περιβαλλοντική οργάνωση Greenpeace ανακοίνωσε ότι σχεδιάζει να αγοράσει τέσσερεις θερμοηλεκτρικές μονάδες άνθρακα που κατέχει η σουηδική εταιρεία Vattenfall AB στη Γερμανία.
Στόχος της περιβαλλοντικής οργάνωσης δεν είναι να λειτουργήσει τις μονάδες και να εκμεταλλευτεί τα ανθρακωρυχεία τους στην ανατολική Γερμανία, αλλά να τις κλείσει, να αποτρέψει την ...
Ένας δεινόσαυρος που κυριαρχούσε στις θάλασσες εξαφανίστηκε πολύ πριν από τους υπόλοιπους εξαιτίας μιας απότομης υπερθέρμανσης της Γης.
Θύμα αυτής της προϊστορικής κλιματικής αλλαγής ήταν ο ιχθυόσαυρος, ένα αρπακτικό θαλάσσιο ερπετό που έμοιαζε πολύ με τα δελφίνια και κυριαρχούσε στους ωκεανούς επί 158 εκατομμύρια χρόνια.
Τα πλάσματα αυτά εμφανίστηκαν ...
Το παγοκάλυμμα της Ανταρκτικής -και μάλιστα σε μια υποτίθεται ανεπηρέαστη από τις κλιματικές μεταβολές περιοχή της παγωμένης Ηπείρου- απομειώνεται με ρυθμό τέτοιο που τα τελευταία έξι χρόνια έχουν διαρρεύσει περισσότερα από 300 τρισεκατομμύρια λίτρα λιωμένου πάγου στον Νότιο Παγωμένο Ωκεανό
Οι επιστήμονες προειδοποιούν για τις επιπτώσεις του φαινομένου κα...
Η μετατροπή των εύφορων εδαφών σε έρημο, με κύριο ένοχο τον άνθρωπο, πλήττει σοβαρά πάνω από 100 χώρες στον κόσμο. Προκαλεί εξάντληση των διαθέσιμων αποθεμάτων νερού, διάβρωση και κατολίσθηση των εδαφών, καθώς και πλημμύρες.
...
Ο εναλλακτικός τουρισμός ως φιλοσοφία, σύμφωνα με τον ίδιο, εκφράζει κυρίως την ευημερία, την ειρήνη, την ισόρροπη οικονομική ανάπτυξη του συνόλου των ανθρωπογενών δυνάμεων στους προορισμούς που λειτουργεί ή αναπτύσσεται. Αποβλέπει χωρικά και διαχειριστικά στην πρόσκληση και υποδοχή μικρού αριθμού επισκεπτών με υψηλό μορφωτικό επίπεδο και με συγκεκριμένες το...
Σκάει η είδηση για την βόμβα, στέφεται με την απόλυτη αποτυχία η πρώτη προσπάθεια για την μεταφορά ή απενεργοποίηση ή εξουδετέρωση της λόγω λάθους υπολογισμού και διαφορετικών των προσδοκώμενων συνθηκών (περίεργο για τα ελληνικά δεδομένα) και βγαίνει ένα διάταγμα, από την νομαρχία της Θεσσαλονίκης παρακαλώ, να εκκενωθούν και οι τρεις δήμοι για να μπορέσου...
Μόλις 107 ημέρες μετά την αναχώρησή τους από τη Συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα, απόφασή που έλαβε ο πρώην Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, οι ΗΠΑ επέστρεψαν σήμερα επίσημα.
...
Η οδοντική πλάκα, ο μεγάλος εχθρός των δοντιών: Είναι μια ουσία με εκατομμύρια ζωντανά μικρόβια, που σχηματίζεται κάθε μέρα από τα υπολείμματα των φαγητών που τρώμε. Η οδοντική πλάκα είναι άσπρη σαν κρέμα και δημιουργείται πάνω στα δόντια. Τα μικρόβια που ζουν στην οδοντική πλάκα, μαζί με τη ζάχαρη που τρώμε, παράγουν οξέα. Τα οξέα αυτά λιώνουν ή διαλύουν το...
Μίλα μου για ζωή. Μίλα μου για τη ζωή σου ή τη ζωή των δικών σου. Μίλα μου ακόμη και για τη ζωή μου, ίσως να μην την έχω γνωρίσει όπως εσύ τη βλέπεις.
Μίλα μου για τη ζωή μας, μίλα μου για τη ζωή που έχουμε την τύχη να βιώνουμε κι όμως, με μηδαμινή προσπάθεια την έχουμε αφήσει στην άκρη και την ξεχνάμε κάθε μέρα....
Selfie: H νέα διασκεδαστική μόδα ή μέσο αυτοπροβολής πίσω απ’ το οποίο κρύβονται οι μεγαλύτερες μας ανασφάλειες;Όλοι μας έχουμε βάλει για τα καλά στην καθημερινότητά μας την τεχνολογία, όχι μόνο ως μέσο εξυπηρέτησης στον χώρο εργασίας, αλλά και ως τρόπο αποφόρτισης από τους κουραστικούς ρυθμούς της καθημερινότητας. Συχνά συναντάμε φατσούλες όλων των ηλικιών με τις πιο περίεργες...
Σε ένα χωριό της Μικράς Ασίας, την Λυκόβρυση, υπάρχει το έθιμο κάθε επτά χρόνια να γίνεται αναπαράσταση του Θείου Δράματος με τη συμμετοχή των χωριανών ως δρώντα πρόσωπα Έτσι, ο Μανωλιός ο βοσκός θα γίνει ο Χριστός, ο φωνακλάς του χωριού ο Παναγιώταρος θα παραστήσει τον Ιούδα, η χήρα θα γίνει Μαγδαληνή κ.ο.κ. Ενώ γίνεται η διανομή των ρόλων από τους προεστού...
Τα πράγματα στον Αλφέα κυλούν ήσυχα. Οι Winx, η γνωστή παρέα νεράιδων, εργάζονται σαν καθηγήτριες των πρωτοετών και όλα φαίνονται να πηγαίνουν καλά.Σύντομα, όμως, θα έρθουν αντιμέτωπες με μια νέα περιπέτεια. Οι ορκισμένες εχθροί των Winx, οι μάγισσες Trix, θα ενώσουν αυτή τη φορά τις δυνάμεις τους με την νύμφη Politea και τον Tritannus...
Βρισκόμαστε στο έτος 2014 και παρόλο που έχουν περάσει είκοσι ολόκληρα χρόνια από τη πρώτη προβολή της σειράς «Τα Φιλαράκια» ακόμα και σήμερα προβάλλεται στις τηλεοράσεις μας και είναι ότι πρέπει για να περάσεις καλά τα απογεύματα σου και να γελάσεις πολύ. Μπορούμε να πούμε πως αυτή η σειρά άνοιξε το δρόμο για άλλες σειρές τέτοιου είδους...
Κάντε μερικές από τις παρακάτω αναβαθμίσεις στην κουζίνα χωρίς να αδειάσετε το πορτοφόλι σας και μετατρέψτε την σε έναν πολυτελή χώρο που δείχνει πολύ ακριβός - ενώ μπορεί και να μην είναι.
...
Μπορεί να είναι ενοχλητικά αλλά είναι και απαραίτητα, γι' αυτό μην καταπολεμάτε τα μυρμήγκια στον κήπο και σε χώρους εκτός σπτιού που δεν σας ενοχλούν. Μην ξεχνάτε ότι είναι μέρος του οικοσυστήματος και είναι απαραίτητα για τον κύκλο ζωής.Ωστόσο, αν έχετε εντοπίσει μυρμήγκια στο εσωτερικό του σπιτιού και θέλετε...