Το συναισθηματικό θρέψιμο και η σημασία του

Ζουμπανέας Ευάγγελος, Διαιτολόγος Διατροφολόγος09-09-2014

Τον τελευταίο καιρό διαπιστώνουμε μια ραγδαία προσέλευση μικρών παιδιών που έρχονται στα γραφεία μας με προβλήματα υπερβάλλοντος βάρους. Κατά την παρακολούθηση αυτών των υπέρβαρων παιδιών, σε συνεργασία με τους ψυχολόγους που συνεργαζόμαστε, παρατηρήσαμε ότι στα περισσότερα από αυτά τα παιδιά υπήρχε πρόβλημα στον χρόνο που διέθεταν για αυτά οι γονείς τους.

Συνήθως επρόκειτο για παιδιά που περνούσαν σημαντικό χρόνο της ζωής τους με τη γιαγιά ή τον παππού ή με κάποιον τρίτο που εξασφάλιζε περισσότερο χρόνο εργασίας ή απουσίας του γονιού από το σπίτι. Έτσι πολύ συχνά το κενό αυτό μπορούσε εύκολα να υποκατασταθεί είτε δίνοντας περισσότερη τροφή είτε απλόχερα και χωρίς όριο ότι ζητούσε το παιδί, με συνέπεια να μην υπάρχει καθόλου εγκράτεια. Έτσι το παιδί μαθαίνει να ζητάει και να παίρνει όλο και περισσότερα εκμεταλλευόμενο τις ενοχές του γονιού για την απουσία του ή τον ουσιαστικό χρόνο που δεν μπορεί να προσφέρει χάνοντας πολύ συχνά τον έλεγχο τόσο το παιδί όσο και ο γονιός.

Επίσης, πρέπει να σταματήσει η νοοτροπία των γονέων «να μη το στερήσουμε, γιατί εμείς στερηθήκαμε». Η στεναχώρια ότι δεν δίνουμε στο παιδί να φάει δεν το βοηθά να αναπτύξει τον μηχανισμό της εγκράτειας. Φυσικά ούτε χρειάζεται να πάμε στο άλλο άκρο, δηλαδή να στερηθεί το παιδί γεύσεις. Προπάντων χρειάζεται προσοχή, γιατί δεν χρειάζεται να φορτωθεί -εάν υπάρχει- το δικό μας άγχος ως ενήλικες.

Μεγαλώσαμε στον παραδοσιακό χώρο της Ελλάδος με το να θεωρούμε το θρέψιμο = φαγητό = καλός γονιός = καλό μεγάλωμα. Στο παρών χρειάζεται να το διαφοροποιήσουμε εντάσσοντας το καινούριο που είναι το συγκινησιακό θρέψιμο, με άλλα λόγια να θρέψουμε την ψυχή ο ένας του άλλου, κυρίως μέσα στην οικογένεια. Στο παρελθόν οι γονείς πολύ συχνά όταν ήθελε το παιδί να εκφραστεί χρησιμοποιούσαν την φράση «τρώγε και μη μιλάς». Η σύγχρονη σκέψη είναι εκφράσου, πες τη γνώμη σου, τις σκέψεις σου, τα παράπονά σου και εγώ θα σε ακούσω με προσοχή και θα πράξω το καλύτερο για σένα.

Η ροή των συναισθημάτων μέσα στον οικείο χώρο προφυλάσσει την ψυχική μας υγεία και βοηθά την αυτοεκτίμηση του κάθε παιδιού. Τα κλειστά κανάλια επικοινωνίας -η μοναξιά- ο φόβος να ακουμπήσουμε αυτό που μας δυσκολεύει τρέπει σε άμεση φυγή και άμεση ικανοποίηση όπως το φαγητό. Έτσι και τα παιδιά από πολύ μικρά, με την παραμικρή δυσκολία, αντί να εκφράζονται μαθαίνουν να καταπίνουν τα συναισθήματα τους και από πάνω να καταπίνουν ποσότητες φαγητού.

Για τα παιδιά του 2000 που μεγαλώνουν με χιλιάδες ερεθίσματα να τα βομβαρδίζουν, η μόνη προφύλαξη της ψυχικής τους υγείας είναι να επιλέγουν, και αυτό γίνεται εκπαιδεύοντας τα, να είναι εγκρατείς. Οι γονείς που γνωρίζουν τι είναι καλύτερο γι' αυτά θα πρέπει να θέτουν όρια και να μη δέχονται εύκολα τα ίδια τα παιδιά να αποκλείουν από το διαιτολόγιό τους κάποιες τροφές. Το φαινόμενο αυτό παρατηρείται πολύ συχνά για τροφές πολύ θρεπτικές όπως τα όσπρια, τα ψάρια, τα φρούτα, τα μαγειρεμένα λαχανικά και άλλα.

Όταν όλη η οικογένεια κάθετε συχνά μαζί στο τραπέζι τότε αυτόματα περνά το μήνυμα και στο παιδί πως αυτό είναι το φαγητό που έχει η οικογένεια και αυτό πρέπει να μοιραστούν όλοι μαζί. Και το ίδιο το γεύμα θα πρέπει να γίνεται μέσα σε ένα κλήμα αρμονίας, μακριά από την τηλεόραση, γιατί μαζί με το φαγητό η οικογένεια θα μοιραστεί επίσης τις σκέψεις, τα συναισθήματα, τις απορίες, τη φροντίδα, την επικοινωνία.