Η πρόληψη σώζει

Παπαδημητρίου Σοφία – ΠΕ Νοσηλεύτρια05-05-2015

H πρόληψη σώζει ζωές σε οποιαδήποτε περίπτωση, από τη στιγμή που γνωρίζουμε ότι ο καρκίνος που μπορεί να διαγνωστεί σε πρώιμο στάδιο, είναι θεραπεύσιμος.

Τα νοσήματα για τα οποία προτείνονται προληπτικές εξετάσεις είναι τα εξής:

Πρόληψη καρκίνο του μαστού

• Στις γυναίκες 20-39 ετών προτείνεται αυτοεξέταση μαστών κάθε μήνα, κλινική εξέταση κάθε 3 χρόνια και υπερηχογράφημα προαιρετικά ή επί εμφάνισης κάποιας αλλαγής στο μαστό.

• Στις γυναίκες 40-49 ετών προτείνεται αυτοεξέταση κάθε μήνα, κλινική εξέταση κάθε χρόνο και μαστογραφία κάθε 2 έτη.

• Στις γυναίκες άνω των 50 ετών προτείνεται αυτοεξέταση κάθε μήνα, κλινική εξέταση και μαστογραφία κάθε χρόνο.

• Στις γυναίκες με συγγενείς πρώτου βαθμού που είχαν καρκίνο του μαστού ή παρουσία κληρονομικότητας (συγκεκριμένα γονίδια) ακολουθούνται οι εξατομικευμένες εξετάσεις του θεράποντα ιατρού τους και συνιστάται η περιοδική ιατρική παρακολούθησή τους.

Πρόληψη καρδιαγγειακών νοσημάτων - καρδιαγγειακός κίνδυνος

• Στον γενικό πληθυσμό ηλικίας 15-30 ετών προτείνονται κλινικός έλεγχος και αιματολογικές εξετάσεις (ολική χοληστερόλη, LDL χοληστερόλη, HDL χοληστερόλη, τριγλυκερίδια) κάθε 5 χρόνια.

• Στον γενικό πληθυσμό ηλικίας άνω των 30 ετών προτείνονται κλινικός έλεγχος και αιματολογικές εξετάσεις κάθε 3 χρόνια.

• Αναλόγως του υπολογισμού του score του καρδιαγγειακού κινδύνου που γίνεται από τον ειδικό κλινικό γιατρό, ο παραπάνω έλεγχος θα πρέπει να γίνεται σε τακτικότερη βάση σύμφωνα με τις οδηγίες του θεράποντος.

Καρκίνος του τραχήλου της μήτρας

• Συνίσταται ετήσια γυναικολογική εξέταση και ανά διετία εξέταση κατά Παπανικολάου μετά το 30ό έτος ή νωρίτερα όταν υπάρχει πολυμερής γενετήσια δραστηριότητα. Η αποτελεσματικότητα του προσυμπτωματικού ελέγχου δεν έχει υπολογιστεί, αλλά εκτιμάται ότι είναι τόσο υψηλή, ώστε η τακτική εφαρμογή της δοκιμασίας Παπανικολάου να μπορεί να περιορίσει τη θνητότητα του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας από 50%.

Μελάνωμα

• Συνίσταται προσυμπτωματικός έλεγχος με εξέταση του δέρματος σε άτομα αυξημένου κινδύνου, όπως είναι άτομα με δυσπλαστικούς σπίλους, εξαιρετικά ανοιχτόχρωμο δέρμα, φακίδες, επιρρεπή σε ηλικιακά εγκαύματα ή θετικό οικογενειακό ιστορικό.

Καρκίνος παχέος εντέρου

• Σε ασυμπτωματικά άτομα, χωρίς ενδείξεις αυξημένου κινδύνου και ηλικία μεγαλύτερη των 40 ετών, συνίσταται ανά διετία δακτυλική εξέταση του ορθού ή και εξέταση κοπράνων για μικροσκοπική αιμορραγία.

• Μετά την ηλικία των 50 ετών συνίσταται εξέταση κοπράνων για μικροσκοπική αιμορραγία ετησίως και ορθοσιγμοειδοσκόπηση με ενδοσκόπιο ανά τριετία.

• Αυξημένη επαγρύπνηση χρειάζεται για άτομα με ιστορικό παραγόντων αυξημένου κινδύνου.
Όταν υπάρχει συμπτωματολογία ή θετική εξέταση κοπράνων συνίσταται κολονοσκόπηση ή σιγμοειδοσκόπηση σε συνδυασμό με βαριούχο υποκλυσμό.

Καρκίνος του προστάτη

• Συνίσταται δακτυλική εξέταση και προσδιορισμός του προστατικού αντιγόνου [PSA] στο αίμα ανά τριετία στις ηλικίες 50-59 ετών και ανά διετία μετά την ηλικία των 60 ετών. Ο καρκίνος του προστάτη που διαγιγνώσκεται πρώιμα με το PSA ενδέχεται να παραμείνει σε όλη τη διάρκεια της ζωής υποκλινικός, αλλά δεν είναι ακόμη δυνατός ο διαχωρισμός του επιθετικού από το μη επιθετικό καρκίνο του προστάτη.