Παιδική Νευρική Ανορεξία

Γράφτηκε από την Ειρήνη Παναγοπούλου, Κλινική Ψυχολόγος, Ειδικός Σεξουαλικής Υγείας21-02-2018

Λίγα λόγια για την Νευρική Ανορεξία:

Τι είναι η Nευρική Aνορεξία;

Η Nευρική Aνορεξία (AN= Anorexia Nervosa) είναι μια σοβαρή διατροφική διαταραχή που χαρακτηρίζεται από μια διαστρεβλωμένη εικόνα του σώματος που οδηγεί σε περιορισμένη κατανάλωση τροφής, σε άσκηση και σε άλλες συμπεριφορές που εμποδίζουν το άτομο να πάρει βάρος ή να διατηρήσει ένα υγιές βάρος.

Ποιοι είναι οι διαφορετικοί τύποι ανορεξίας;

Υπάρχουν δύο υποομάδες ανορεξίας που στοχεύουν στη μείωση της θερμιδικής πρόσληψης, συμπεριλαμβανομένων των παρακάτω:

-Ανορεξία Περιοριστικού τύπου: περιορίζεται σοβαρά η πρόσληψη τροφής, ιδιαίτερα των υδατανθράκων και των λιπαρών τροφίμων.

-Βουλιμία: καταναλώνονται μεγάλες ποσότητες φαγητού, μη ελεγχόμενα, και στη συνέχεια προκαλείται εμετός και / ή κατανάλωση μεγάλων ποσότητων καθαρτικών ή άλλων καθαρτικών (φάρμακα, μέσω των χημικών τους επιδράσεων χρησιμεύουν στην εκκαθάριση του εντέρου από την τροφή).

Συμπτώματα παθολογικής ανορεξίας

Η παθολογική ανορεξία παρουσιάζει σοβαρά συμπτώματα που εκδηλώνονται με τους παρακάτω τρόπους:

-Το παιδί χάνει απότομα βάρος ή δεν αναπτύσσεται ανάλογα με την ηλικία του και το φύλο του.

-Τα παιδιά με ανορεξία συχνά δεν αισθάνονται καλά, υποφέρουν από πονοκεφάλους, ζαλάδες και δυσκολίες στην συγκέντρωση, ενώ πολύ συχνά είναι κακοδιάθετα.

-Το γαστρεντερικό τους σύστημα είναι διαταραγμένο, με αποτέλεσμα να εμφανίζουν πόνους στο στομάχι και στην κοιλιά. Γι' αυτό και εμετοί, διάρροιες, πόνοι στην κοιλιά και ίσως πυρετός είναι συνήθη συμπτώματα.

Ορμονικές και ενδοκρινολογικές διαταραχές

Τα παιδιά με ανορεξία είναι υπερβολικά αδύνατα, σε βαθμό που να εμφανίζουν επιπτώσεις στην υγεία τους. Αυτό συμβαίνει όταν απουσιάζει ένα ποσοστό λίπους το οποίο είναι απαραίτητο για την προστασία του σώματος, τον εφοδιασμό του με επιπλέον ενέργεια εφόσον χρειαστεί, το σωστό μεταβολισμό και τη δημιουργία άλλων συστατικών του σώματος όπως είναι οι μεμβράνες των κυττάρων και τα φυσιολογικά λιπίδια του αίματος. Είναι χαρακτηριστικό ότι τα παιδιά με ανορεξία κρυώνουν ακόμη και όταν κάνει ζέστη, αφού δεν υπάρχει αρκετό λίπος για να τα ζεστάνει.

Όταν η ανορεξία επιμένει για μεγάλο χρονικό διάστημα και σε έντονο βαθμό, μπορεί να επηρεάσει την καρδιά, το συκώτι και τα νεφρά. Στα μεγαλύτερα κορίτσια μπορεί να καθυστερήσει την έμμηνο ρύση, κάτι που έχει επιπτώσεις στη γενικότερη ανάπτυξη του οργανισμού.

Όταν το πρόβλημα είναι ψυχολογικό

Παρ' όλα αυτά, υπάρχουν περιπτώσεις όπου η ανορεξία δεν οφείλεται σε οργανικά αίτια, αλλά ούτε κι είναι ένα μικρό καπρίτσιο των παιδιών που ξεπερνιέται με ευκολία, μια και το αίσθημα αυτοσυντήρησης είναι πάντα πιο ισχυρό από τις ζήλιες και τα καμώματα. Πρόκειται για περιστατικά που το μωρό προσπαθεί να εκφράσει -μέσα από την άρνησή του για το φαγητό-, τις δυσκολίες που έχει στην επικοινωνία με τη μητέρα ή τα άλλα πρόσωπα που το φροντίζουν ή τα εμπόδια που συναντά στον αγώνα του για ανεξαρτησία.

Η αντιδραστική ανορεξία

Ξεκινά συνήθως από μια απλή αιτία, που μπορεί, όμως, να αναστατώσει τη ζωή του μωρού. Η αιτία αυτή μπορεί να σχετίζεται με τον απογαλακτισμό, με μια σοβαρή ασθένεια που πέρασε ή με μια μεγάλη αλλαγή στη ζωή του, όπως είναι ο αποχωρισμός ενός αγαπημένου προσώπου ή η γέννηση ενός δεύτερου μωρού. Το μωρό μπορεί αρχικά να παρουσιάσει ανορεξία ως αντίδραση ή διαμαρτυρία σε αυτό που του συμβαίνει. Η μητέρα ή το πρόσωπο που το φροντίζει, από την άλλη, αρνείται να δεχτεί αυτή του την αντίδραση και προσπαθεί να ελέγξει την κατάσταση. Κάνει τα αδύνατα δυνατά να το ταΐσει, να του δώσει τα γεύματα που εκείνη έχει επιλέξει, να το θρέψει και όχι να το οδηγήσει σιγά- σιγά να τραφεί. Έτσι, δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος που οδηγεί σταδιακά σε ένα χρόνιο πρόβλημα ανορεξίας που είναι δύσκολο να λυθεί.

Πώς αντιμετωπίζεται

Αυτή η περίπτωση της ανορεξίας μπορεί να αντιμετωπιστεί απλά και εύκολα με τη συμβολή της μητέρας και την καλή της θέληση. Αρκεί να κατανοήσει ότι πρέπει να αφήσει το μωρό της να την καθοδηγήσει στο ζήτημα του φαγητού. Πρέπει να αποβάλει το άγχος της και να αφήσει το ζήτημα του φαγητού να διευθετηθεί αποκλειστικά από το ίδιο το μωρό.

Η ψυχογενής ανορεξία

«Μαμά, εγώ θα αποφασίσω πότε θα φάω». Το παιδί αρνείται σε σταθερή βάση να φάει και δεν υποχωρεί με τίποτα. Αντίθετα, έχει έντονη δίψα -υπερβολική ίσως για το μέγεθος και την ηλικία του. Η συμπεριφορά του χαρακτηρίζεται από έντονη περιέργεια και είναι πολύ ζωηρό. Το πρόβλημα παραμένει, όσο και να προσπαθήσει η μητέρα να αλλάξει τη συμπεριφορά της. Πολλές φορές πρέπει να επέμβει ο ειδικός για να βάλει τα πράγματα σε τάξη. Η σημαντική διαφορά της ψυχογενούς από την αντιδραστική ανορεξία είναι ότι η επιμονή του παιδιού είναι ιδιαίτερα έντονη και ότι παλεύει σθεναρά για την ανεξαρτησία του, για να επιβάλλει τις δικές του επιλογές. Εκδηλώνεται με την απάθεια, την αδιαφορία, την έλλειψη ενδιαφέροντος για τον έξω κόσμο και πολλές φορές ίσως με τη λύπη του παιδιού. Συχνά συνδυάζεται με την έλλειψη ύπνου και με μια γενικότερη ανησυχία. Τα συμπτώματα εμφανίζονται ξαφνικά. Άλλα σφίγγουν τα δόντια, γυρίζουν το κεφάλι από τη μητέρα, ξαναφτύνουν στη στιγμή αυτό που η μητέρα κατάφερε να τους βάλει στο στόμα. Σε αντίθεση με την απώλεια της όρεξης για τη στερεά τροφή, τα παιδιά αυτά έχουν δίψα και απορροφούν μεγάλες ποσότητες υγρών.

Θεραπεία για νευρική ανορεξία

Η ειδική θεραπεία της νευρικής ανορεξίας θα καθοριστεί με βάση την ηλικία του παιδιού, τη γενική υγεία και το ιατρικό ιστορικό, την έκταση των συμπτωμάτων που παρουσιάζει, την ανοχή του παιδιού για συγκεκριμένα φάρμακα ή θεραπείες, από μια ομάδα επιστημόνων (παθολόγο, ψυχολόγο, ψυχίατρο και διατροφολόγο) προκειμένου να έχουμε όσο το δυνατόν πιο καλά αποτελέσματα αλλά και για να μπει το άτομο ομαλά σε ένα ισορροπημένο διατροφικό σχήμα ώστε αν αρχίσει να επανακτά καλή σχέση με την τροφή αλλά και με το σώμα του.

Να θυμάστε πως: Όταν η ψυχή μας νοσεί, νοσεί και το σώμα. Όταν αισθανόμαστε καλά με τον εαυτό μας και τους άλλους, αυτό αποτυπώνεται και στο σώμα μας. Όταν μισούμε το σώμα μας, στην ουσία χτυπάμε ανελέητα και την ψυχή μας. Όταν η ψυχή μας δεν τρέφεται, δεν φροντίζεται επαρκώς ούτε το σώμα. Όλα λοιπόν είναι σχετικά.

Βιβλιογραφία:
-http://www.imommy.gr/nipia/diatrofi/article/377/paidikes-diatrofikes-diataraxes/
-www.stanfordchildrens.org/en/topic/default?id=anorexia-nervosa-in-children-90-P02554
-http://www.hcfed.gr/i-krisi-afxani-anorexia-ke-pachysark/
-Πηγή: Apopsi.gr
-http://news247.gr/eidiseis/koinonia/ygeia/neyrikh-anoreksia-h-astheneia-poy-tholwnei-to-myalo-kai-odhgei-sto-thanato.4741046.html

---

Γράφτηκε από την Ειρήνη Παναγοπούλου, Κλινική Ψυχολόγος, Ειδικός Σεξουαλικής Υγείας
Η Παναγοπούλου Ειρήνη γεννήθηκε το 1990 στην Αθήνα. Σπούδασε Ψυχολογία στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και συνέχισε με μεταπτυχιακές σπουδές Κλινικής Ψυχολογίας (MSc Clinical and Community Psychology) στο University of East London, London, UK.