Στα άδυτα της βουλιμίας

Τσέλιου Ευαγγελίνα06-05-2016

(…)Ξέρεις, αρχικά μοιάζει πρωτόγνωρο, μα μετά από κάποια επαναληψιμότητα δεν χωρούν σκέψεις, φόβος ή αμφιβολίες. Από πρωτόγνωρη εμπειρία γίνεται συνήθεια, ρουτίνα κι έπειτα εθισμός. Ένας εθισμός μυστικός. Ναι, μυστικός γιατί δεν χωρά αμφιβολία πως ζούμε σε μια εποχή που οι περισσότεροι κρύβουν καλά τον ψυχισμό τους. Γιατί πολύ απλά δεν ξέρεις τι σκέφτεται αυτός που βλέπεις, τι νιώθει, πως νιώθει, τι έχει ζήσει, από τι έχει επηρεαστεί και δρα έτσι. Πολλές φορές δεν θέλει να το δείξει, να το εξωτερικεύσει, να το μοιραστεί, να το συζητήσει, ίσως επειδή δεν τολμά καν να το σκεφτεί καλά καλά ο ίδιος πρώτα. Κι έτσι στωικά βαλτώνει.

Μα για σκεφτείτε έχετε συναντήσει ποτέ κάποιον βουλιμικό που να παραδέχεται την κατάστασή του, από μόνος του, προτού επιστρατευθούν ειδικοί αρωγοί; Ή έστω υποθετικά αν συναντούσατε κάποιον πιστεύετε πως θα σας έλεγε αβίαστα με ευκολία πως «ναι είμαι βουλιμικός»; Η απάντηση είναι όχι, ή μάλλον όχι. Πάντως το ναι απορρίπτεται σχεδόν κατηγορηματικά. Γιατί; Γιατί η παραδοχή είναι αδύνατη σε κάτι που δεν έχεις συνειδητοποιήσει αρχικά ο ίδιος. Με αφορμή τα παραπάνω κι έχοντας στο νου πως ότι εξασθενεί και δεν εξαλείφεται ολοκληρωτικά, αργά ή γρήγορα επανέρχεται ας μιλήσουμε για την βουλιμία.

Νευρική, ψυχογενής ή αλλιώς νευρογενής βουλιμία, είναι μία διαταραχή που εμφανίζεται κυρίως σε κοπέλες- γυναίκες σχετικά νεαρής ηλικίας η οποία έχει δύο στάδια. Το πρώτο είναι η επεισοδιακή υπερφαγία, δηλαδή η υπερβολική κατανάλωση συνήθως ιδιαίτερα παχυντικών τροφών σε μικρό χρονικό διάστημα. Το δεύτερο στάδιο είναι η προσπάθεια απαλλαγής από τις περιττές θερμίδες συνήθως μέσω εμετού ή μέσω υπερβολικής σωματικής άσκησης. Να σημειωθεί πως κατά το πρώτο στάδιο, δηλαδή αυτό της ακατάπαυστης υπερφαγίας, μπορεί ένα άτομο μέσα σε μία μόλις ώρα να καταναλώσει 3000 θερμίδες. Ίσως με αυτό το νούμερο αντιλαμβάνεστε τόσο την μανία όσο και την έλλειψη αυτοσυγκράτησής του καθώς το νούμερο αυτό θα μπορούσε να ανταποκρίνεται στην ημερήσια πρόσληψη θερμίδων σχεδόν δύο ατόμων.

Όταν ανήκεις σε μια γενιά που περιβάλλεται από τόσο έντονα ανεπτυγμένο το αίσθημα του άγχους είναι επόμενο να είσαι ευάλωτος. Έχει διαπιστωθεί πως η επεισοδιακή πρόσληψη φαγητού λειτουργεί ως βάλσαμο για άτομα που κατακλύζονται από υπερβολικές δόσεις αυτού. Όταν ανήκεις σε μια γενιά που αναγκάζεσαι να μην δουλεύεις για να ζεις αλλά να ζεις για να δουλεύεις ακολουθείς ένα συγκεκριμένο μοτίβο ζωής το οποίο σε συνδυασμό με τον περιορισμένο χρόνο σε αποτρέπει να ακολουθείς μια υγιεινά προγραμματισμένη διατροφή. Όταν τα περισσότερα από τα πρότυπα που προβάλλονται ως ιδανικά από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης σε πείθουν πως πρέπει να είσαι μία αποστεωμένη αλλά κατά τα άλλα «κομψή» φιγούρα θαρρείς πως θα σου ταίριαζε να γίνεις κι εσύ έτσι, αψηφώντας το πώς και το τι θα επακολουθήσει.

Ένας βουλιμικός συνήθως όταν περιβάλλεται από κόσμο προτιμά να δείχνει είτε πως τρώει κανονικά, δηλαδή ούτε πολύ ούτε λίγο, είτε υπερβολικά διότι αρέσκεται να βαυκαλίζεται δημοσίως λέγοντας κι υποστηρίζοντας πως τρώει μα δεν παχαίνει, ενώ στην πραγματικότητα στον βωμό της εμφάνισης θυσιάζει αρχικά την σωματική κι έπειτα την ψυχική του υγεία. Όταν πλέον τα αποτελέσματα αυτής της εμμονής είναι κάτι παραπάνω από αισθητά, τότε συνειδητοποιεί πως ο δρόμος που διάλεξε είναι μονόδρομος κι ο γυρισμός ιδιαίτερα δύσκολος. Καταβάλλεται από υπερβολική ανησυχία για την εικόνα του σε συνδυασμό με έντονα ανεπτυγμένη μυστικότητα θέλοντας να διαφυλάξει όσο το δυνατόν περισσότερο το ένοχό του μυστικό. Ωστόσο, ο ψυχισμός του ασθενούς διαφέρει αναλόγως με το στάδιο της ασθένειας. Κυκλοθυμικός, νευρικός, εσωστρεφής ορισμένες φορές ενώ άλλες, εξωστρεφής προκειμένου «να κρύψει και να κρυφτεί».

Έχει αποδειχθεί πως με την εισφορά τόσο του περιβάλλοντος του ατόμου αλλά και με την αρωγή ειδικού (φαρμακευτική αγωγή, ψυχοθεραπείες), η μάστιγα αυτή μπορεί αρχικά να γίνει αντιληπτή από τον παθών και σε δεύτερο πλάνο να εξαλειφθεί με επιφυλάξεις ωστόσο γιατί ένα ποσοστό παθόντων μετά από κάποιο χρονικό διάστημα επέστρεψαν στην παλιά τους «συνήθεια».

Όταν ο χρόνος κι η υπομονή είναι πλέον περιορισμένα «αγαθά» της καθημερινότητάς μας, η ιδέα μιας «μαγικής» λύσης ηχεί τουλάχιστον γοητευτικά. Μα όταν κάτι προκύπτει εύκολα ή γρήγορα, τις περισσότερες φορές το αποτέλεσμα είναι επιφανειακό ή και πρόσκαιρο. Να ψάχνεις και να καταφεύγεις σε λύσεις διαχρονικές που επιφέρουν μόνιμες αλλά ταυτόχρονα και υγιείς καταστάσεις. Να ψάχνεις λύσεις που το «φαίνεται» συμπορεύεται του «είναι» και δεν το προσπερνά, δεν το αγνοεί. Ξέρεις (…)