«ΤΟ ΦΕΓΓΑΡΙ ΕΠΕΣΕ» Κριτική βιβλίου

Δερνίκου Νεκταρία27-09-2015

Συγγραφέας: ΣΤΑΙΝΜΠΕΚ ΤΖΩΝ
Εκδόσεις: ΝΕΦΕΛΗ
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ: ΚΟΣΜΑΣ ΠΟΛΙΤΗΣ

Θέμα του βιβλίου αυτού είναι η σχέση κατακτημένων- κατακτητών σε μία χώρα, που δεν κατονομάζεται και παραμένει ανώνυμη, από μια υπερδύναμη που επίσης δεν κατονομάζεται σε ολόκληρο το βιβλίο. Η έλλειψη αυτού του τοπικού προσδιορισμού καθώς και χρονικού δημιουργεί έναν διαχρονικό χαρακτήρα στο μυθιστόρημα και δίνει τη δυνατότητα στο κάθε αναγνώστη να φτιάχνει τους δικούς του συνειρμούς. Πολλοί κριτικοί τοποθετούν την ιστορία στη περίοδο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και στο χώρο της Νορβηγίας, αλλά πουθενά στο βιβλίο δεν επιβεβαιώνεται. Η μόνη αναφορά που γίνεται αφορά τη σύμμαχο Αγγλία.

Οι χαρακτήρες του βιβλίου μένουν έντονα χαραγμένοι στον αναγνώστη καθώς αποτελούν φιγούρες ανθρώπινες που δεν είναι ξένες σε κανένα. Η αγωνία των κατακτημένων για το τι πρόκειται να τους συμβεί, η αντίσταση που λαμβάνει χώρα με κάθε μικρό και μεγάλο τρόπο, η προδοσία εκ των έσω, ο δήμαρχος που παραμένει όμηρος των κατακτητών, ο συνταγματάρχης των κατακτητών που έχει κατανοήσει τη πραγματική φύση του πολέμου, οι στρατιώτες του κατακτητή που θέλουν να επιστρέψουν στη πατρίδα τους, που δεν αντέχουν άλλο το πόλεμο και όμως συνεχίζουν.

Το μυθιστόρημα αυτό σκιαγραφεί με εξαιρετικό τρόπο τα συναισθήματα και των κατακτητών. Με αυτό τον τρόπο περνάει το μήνυμα πως όλοι οι άνθρωποι είναι ίδιοι απλώς αλλάζει η θέση στην οποία βρίσκονται κάθε φορά, του κατακτητή ή του κατακτημένου. Σε ορισμένα σημεία, μάλιστα, δημιουργείται το συναίσθημα του οίκτου για τους στρατιώτες που δε μαθαίνουν τι συμβαίνει στη πατρίδα τους και που αποζητούν λίγη ανθρωπιά από τους κατακτημένους, καθώς κανένας δεν προετοίμασε τους νεαρούς στρατιώτες ότι θα είναι μισητοί στο λαό που θα κατακτήσουν.

Κατά τη γνώμη μου εξαιρετικό βιβλίο, με πλοκή αλλά και έντονες περιγραφές που συνδυάζονται με πολύ αρμονικό τρόπο. Χαρακτήρες που μένουν στον αναγνώστη και που ανάγονται σε γενικές φιγούρες, διαχρονικές και μόνιμες. Ο προδότης, ο δήμαρχος- ήρωας, ο σύμβουλος του δημάρχου- γιατρός , ο αντί- ήρωας κατακτητής, οι στρατιώτες. Μεγάλο πλεονέκτημα του βιβλίου, τέλος, τα δύο ονόματα που αναγράφονται στο εξώφυλλο. Τζων Στάινμπεκ και Κοσμάς Πολίτης. Ο βραβευμένος με νόμπελ λογοτεχνίας συγγραφέας γράφει εδώ άλλο ένα αριστούργημα από τα τόσα που παρέδωσε στην αμερικανική λογοτεχνία. Από την άλλη, ο μεταφραστής, εδώ, Κοσμάς Πολίτης αποδίδει με μαεστρία το ακριβές νόημα του Αμερικανού λογοτέχνη. Ένας από τους σημαντικότερους πεζογράφους της γενιάς του ΄30 συναντά έναν από τους πιο ταλαντούχους λογοτέχνες της παγκόσμιας κληρονομιάς. Το αποτέλεσμα αξίζει να διαβαστεί και αποτελεί και πολύ καλή πρόταση για
νεαρούς αναγνώστες.