Η ζήλια ανάμεσα στα αδέρφια: Στρατηγικές Αντιμετώπισης

03-09-2015

Πώς να βοηθήσουμε τα αδέρφια να μη ζηλεύουν; Ποια τεχνάσματα να χρησιμοποιήσουμε για να μην καταλήξουν να έχουν μεταξύ τους μία σχέση στείρα, που δηλητηριάζει την οικογενειακή ζωή;

1. Χαρίστε τους ευτυχισμένες αναμνήσεις

Αν θέλετε η περίοδος πριν, κατά τη διάρκεια και μετά τον ερχομό του νέου μέλους να μην μείνει στις αναμνήσεις του ως μία περίοδος εφιαλτική, πρέπει να καταβάλλετε συνειδητές προσπάθειες ώστε ο ερχομός του μωρού και οι επακόλουθες δυσκολίες να αποτελέσουν αφορμή για νέα προνόμια.

Τονίστε περισσότερο τη σχέση με τον μπαμπά. Με την ευκαιρία της γέννησης του μωρού, μπορείτε να καθιερώσετε καινούργιες συνήθειες, που θα ενισχύσουν τη σχέση πατέρα - παιδιού: έναν περίπατο το πρωί της Κυριακής, μία βραδινή έξοδο στο σινεμά, ένα κέρασμα στο ζαχαροπλαστείο, μία κουβεντούλα κάθε βράδυ με το παιδί στο δωμάτιό του πριν πέσει για ύπνο...

2. Αφήστε το να ονειροπολεί

Το μίσος και η οργή απέναντι στον εισβολέα γεννούν στο μυαλό του παιδιού τρομερές φαντασιώσεις: φαντάζεται ότι το βασανίζει, ότι το κάνει κομματάκια, ότι το ξεφορτώνεται. Και τρομοκρατείται. Δεν ξέρει πώς να δαμάσει τις καταστρεπτικές παρορμήσεις που το καταβάλλουν. Προκειμένου να ξεπεράσει τα τέρατα που ανακαλύπτει μέσα του και που αντιπροσωπεύουν το αδερφάκι του, μπορεί να χρησιμοποιήσει:

Μαριονέτες, πάνινα ζωάκια, κούκλες που μπορούν να λειτουργήσουν ως υποκατάστατα πάνω στα οποία θα εκτονώσει την επιθετικότητά του. Με αυτό τον τρόπο διαπιστώνει σταδιακά ότι οι καταστροφικές του ιδέες δεν είναι επικίνδυνες, γιατί δεν επιδρούν στην πραγματικότητα στο αδερφάκι του, ενώ οι γονείς του δεν παύουν να το αγαπούν.

Παραμύθια, μέσα από τα οποία αναβιώνει του ενδόμυχους φόβους του και παράλληλα απελευθερώνεται από αυτούς. Τα παραμύθια δεν αρνούνται τη σκοτεινή πλευρά του εαυτού του, αντίθετα την προβάλλουν για να το απαλλάξουν από αυτή. Ακούγοντας μία ιστορία, το παιδί κάθε φορά ταυτίζεται με έναν από τους ήρωές της. Απελπίζεται όταν η Τοσοδούλα μένει μόνη της στο δάσος, για να χαρεί ξανά όταν επανενωθεί η οικογένεια.

3. Αποφύγετε τις συγκρίσεις

Όλοι μας έχουμε την τάση να σχηματίζουμε μία στερεότυπη εικόνα για τους άλλους. Και τότε όλες οι πράξεις τους ερμηνεύονται υπό το πρίσμα της κακής ή άσχημης ιδέας που έχουμε σχηματίσει γι' αυτούς. Σε περίπτωση καυγά, αντί για τη συνηθισμένη τιμωρία του είδους "Δεν έχει τηλεόραση" ή "Δεν έχει τούρτα", ας υποχρεώσουμε τα παιδιά να υπερβούν την καθιερωμένη τους σχέση. Αν είναι να τα τιμωρήσουμε, ας τους επιβάλλουμε να ονομάσουν τρία προτερήματα του αδερφού ή της αδερφής τους. Με αυτό τον τρόπο, αναγκάζουμε τα παιδιά να δουν και τη θετική πλευρά του αντιπάλου τους. Εκτός αυτού, το παιδί που θα δεχτεί τα κοπλιμέντα, θα νιώσει καταξιωμένο και θα τρέφει λιγότερο μίσος για τα αδέρφια του.

4. Επαινέστε τα παιδιά σας

Ας προσπαθήσουμε να θυμηθούμε πότε ήταν η τελευταία φορά που επαινέσαμε τα παιδιά μας. Αν δεν το θυμόμαστε καν, ας προσπαθήσουμε να επανορθώσουμε. Οι έπαινοι είναι για το παιδί ό,τι οι ακτίνες του ήλιου για την ανάπτυξη ενός φυτού: ποτέ δεν είναι αρκετοί. Αν σκεφτούμε μάλιστα ότι η αναλογία ανάμεσα στις επιπλήξεις και στους επαίνους είναι πάνω κάτω της τάξεως του 10 προς 1, δε χρειάζεται να φοβόμαστε μήπως το παρακάνουμε με τους επαίνους και τις επιδοκιμασίες. Οι ευκαιρίες είναι αναρίθμητες.

5. Ισότητα: να δίνεις στον καθένα αυτό που χρειάζεται, και όχι το ίδιο με τον άλλον

Υποχρέωση του γονιού δεν είναι να αφιερώνει τον ίδιο χρόνο και την ίδια φροντίδα στα παιδιά του, αλλά να καταφέρνει να διαφοροποιεί το χρόνο και τη φροντίδα του ανάλογα με τις ανάγκες του κάθε παιδιού και να αποδεχτεί το γεγονός ότι το παιδί εκείνο που δε συμμετέχει σε κάποια συγκεκριμένη στιγμή μπορεί και να νιώσει απομονωμένο. Κι όταν μας κατηγορεί ότι αφιερώσαμε περισσότερο χρόνο στον αδερφό του, να το παραδεχόμαστε χωρίς να προσπαθούμε να το κρύψουμε ή να το αρνηθούμε. "Έχεις δίκιο. Πέρασε πολύ χρόνο με τον αδερφό σου. Ξέρεις όμως, εκείνο το διάστημα ήταν πολύ σημαντικό για εκείνον και δυσκολευόταν να το συναρμολογήσει". Με αυτόν τον τρόπο το παιδί αντιλαμβάνεται ότι η μαμά ενδιαφέρεται για τις ανάγκες και των δυο τους και δέχεται τελικά ότι γι' αυτό το λόγο μπορεί να αφιερώνει περισσότερο χρόνο στον αδερφό του.

6. "Ποιον αγαπάς περισσότερο, εκείνον ή εμένα;"

Η συνηθέστερη απάντηση είναι: "Για μένα είσαστε το ίδιο και σας αγαπώ το ίδιο". Όμως ο τρόπος που αγαπάμε ένα άτομο δεν μπορεί να συγκριθεί με κανέναν άλλο, γιατί κάθε άτομο είναι μοναδικό, με δικές του ανάγκες και δικές του απαιτήσεις. Το ίδιο συμβαίνει και με τα παιδιά. Το "για μένα είσαστε το ίδιο" δεν τα καθησυχάζει. Δεν αποζητούν ισότητα, θέλουν αποκλειστικότητα. Η αγάπη δεν κόβεται κομμάτια σαν την τούρτα. Είναι ολοκληρωτική.

Αν τώρα θέλουμε να απαντήσουμε στην ερώτηση, έχουμε δύο επιλογές. Η μία είναι να αντιστρέψουμε την ερώτηση και να ρωτήσουμε το παιδί: "Γιατί με ρωτάς; Νιώθεις παραμελημένος επειδή περνώ περισσότερο χρόνο με την αδερφή σου;..." ερευνώντας έτσι τα συναισθήματα που κάνουν το μικρό να μας θέτει αυτό το ερώτημα.

Η δεύτερη επιλογή είναι να το καθησυχάσουμε: "Για μένα είσαι μοναδικός και κανείς δεν μπορεί να σε αντικαταστήσει". Ας του παρουσιάσουμε την αγάπη των γονιών του σαν μια θάλασσα: ακόμα κι αν πάρουμε όσο νερό χρειαζόμαστε, δε στερεύει ποτέ. Ή πείτε του αυτό που λέει ο Γούντι Άλεν σε μία από τις ταινίες του: "Η καρδιά μου είναι σαν από λάστιχο και διογκώνεται ανάλογα με τις ανάγκες".

Πέντε συμβουλές που κατευνάζουν τα πάθη

1. Να δείχνετε συχνά την αγάπη σας για τα παιδιά σας: αγκαλιάστε τα, φιλήστε τα, δείξτε ενθουσιασμό κάθε φορά που τα βλέπετε.

2. Να φροντίζετε να μη μένουν πικρίες ανάμεσά σας: να συμφιλιώνεστε μαζί τους κάθε βράδυ και μια φορά τη βδομάδα με όλη την οικογένεια.

3. Να τα επαινείτε όσο το δυνατόν περισσότερο, ακόμα και για πράγματα μικρά. Οι έπαινοί μας ποτέ δε θα τους είναι αρκετοί και ποτέ δε θα τους κάνουν κακό.

4. Να επαινείτε τα παιδιά σας μπροστά σε τρίτους, αλλά πάρτε τα κατά μέρος αν πρέπει να τους κάνετε παρατήρηση.

5. Όταν αναγκάζεστε να τους κάνετε παρατήρηση, να ολοκληρώνετε την κουβέντα σας, θυμίζοντας στο παιδί τις περιπτώσεις που φέρθηκε σωστά και να εκμεταλλεύεστε την ευκαιρία να το διαβεβαιώσετε για την αγάπη, την εμπιστοσύνη και το θαυμασμό που τρέφετε απέναντί του.


(Από το βιβλίο "Παιδιά που ζηλεύουν", Νεσια Λανιάντο)