Η τέχνις εάλλω

Αποστόλης Σαμακοβλής22-06-2020

Στην περίοδο της καραντίνας, την οποία θα θυμόμαστε για τα επόμενα χρόνια της ζωής μας, όλοι μας δυσκολευτήκαμε. Δυσκολευτήκαμε στην προσαρμογή της νέας πραγματικότητας μας, δυσκολευτήκαμε στην υποχρεωτική ενημέρωση των αρχών για τις μετακινήσεις μας, δυσκολευτήκαμε με τη χρήση γαντιών και μασκών.

Επιπλέον, για πολλούς από εμάς αυτό ήταν και το πιο δύσκολο κομμάτι: οι ανθρώπινες σχέσεις και οι επικοινωνίες κλονίστηκαν. Όταν κι όποτε έβγαινε κάποιος για τα ψώνια της εβδομάδας και τύχαινε να συναντήσει έναν άλλον άνθρωπο, αμέσως και χωρίς να το καταλαβαίνει κάποιος από τους δύο, απομακρυνόταν.

Πρώτα ο ένας κι έπειτα ο άλλος. Σαν τις παλιές ταινίες Γουέστερν, και οι δύο αντάλλασσαν ένα βλέμμα αιχμηρό χωρίς λόγο, ενώ μεγάλωναν την απόσταση μεταξύ τους με βαριά και γρήγορα βήματα. Είναι κάπως λογικό αυτό;

Θα πουν πολλοί ότι ναι, σε μια τέτοια περίοδο που βιώσαμε, το τελευταίο που θα έπρεπε να μας απασχολεί ήταν οι διαπροσωπικές - ανθρώπινες - κοινωνικές σχέσεις. Να ανταπαντήσουμε στον παραπάνω ισχυρισμό το εξής: σε κάθε περίοδο θα πρέπει να μας απασχολεί η συμπεριφορά μας, σε κάθε περίοδο πρέπει να θυμόμαστε ότι είμαστε άνθρωποι.

Πολλοί άτυχοι συνάνθρωποι μας έμειναν άνεργοι την περίοδο της καραντίνας, άλλοι μπήκαν σε άρση απασχόλησης. Μερικοί ακόμη παλεύουν με το φάντασμα της ανεργίας ενώ άλλοι πολεμούν και συγκεντρώνουν έγγραφα για να διεκδικήσουν κάποιο από τα πολλά επιδόματα που έχει ανακοινώσει το κράτος.

Κάτι άλλο που καταλάβανε όλοι όσοι κλείστηκαν στο σπίτι τους: η συντροφιά μας ήταν μία και μόνο μία, η Τέχνη. Μουσική και βιβλία, ταινίες και σειρές, κόμιξ, ζωγραφική.

Η Τέχνη είναι αυτή η μούσα που μας κρατά πάντα συντροφιά. Είναι εκείνη που είτε είμαστε χαρούμενοι, είτε λυπημένοι, μας κάνει παρέα. Έτσι και σε αυτή την περίπτωση, με την Τέχνη την παλέψαμε λίγο καλύτερα.

Οι καλλιτέχνες και οι καλλιτέχνιδες μας αγκάλιασαν. Και εμείς με τη σειρά μας τους νιώσαμε λίγο περισσότερο δικούς μας ανθρώπους. Μια παρένθεση, το παραπάνω συμπέρασμα για την Τέχνη και την αγκαλιά της πολλοί το έχουμε σαν στάση ζωής από πάντα. Εκείνοι που έφτασαν σε αυτό πρόσφατα, είναι οι άνθρωποι που δεν είχαν παρατηρήσει και καταλάβει ότι η Τέχνη ήταν και είναι δίπλα τους σε όλη τη ζωή τους.

Η έξαρση του ιού υποχώρησε κάπως και πλέον, περιμένοντας τον Ιούλιο, φτάσαμε σε μια και μόνο επίσημη απόφαση, μάλλον σε ένα συμπέρασμα: Η Τέχνη τιμωρήθηκε.

Ναι, αυτή τη μούσα που μας κράτησε παρέα στα πέτρινα βράδια της καραντίνας, την τιμωρήσαμε. Συγκεκριμένα με την απαγόρευση συναυλιών το καλοκαίρι, την απαγόρευση φεστιβάλ, την τιμωρία των ανθρώπων της τέχνης εάν τολμήσουν να δημιουργήσουν κάτι, η Τέχνη πεθαίνει.

Για να ακριβολογήσουμε κιόλας βέβαια, φυτοζωεί. Επειδή η Τέχνη δε γίνεται να πεθάνει.

Σήμερα οι καλλιτέχνες κάθε είδους είναι στον αέρα. Δεν έχει ανακοινωθεί ακόμη κάτι που θα τους βοηθήσει να περάσουν το καλοκαίρι αλλά και το χειμώνα.

Δεν έχουν γίνει κινήσεις για να ξεκινήσει η μηχανή να γυρίζει, έστω και σιγά - σιγά.

Και μέσα σε όλο αυτό που συμβαίνει, παγκόσμια βέβαια, όχι μόνο στη χώρα μας, υπάρχουν και οι φωνές που λοιδορούν ή κοροϊδεύουν ή σνομπάρουν την τέχνη και τον κόσμο της. Πολλές ασχημονίες έχουν ακουστεί και γραφτεί, για ακόμη μια φορά έχουν δημιουργηθεί δύο μέτωπα: οι καλλιτέχνες και όλοι οι υπόλοιποι.

Οι υπόλοιποι έχουν την εντύπωση ότι οι καλλιτέχνες δεν παράγουν τίποτα, δεν εργάζονται, δεν έχουν οπότε το δικαίωμα να διαμαρτύρονται επειδή έχουν ακυρωθεί όλες οι δραστηριότητες του καλοκαιριού. Οι καλλιτέχνες βρίσκονται στα κάγκελα επειδή το καλοκαίρι, το οποίο περιμένουν για να δουλέψουν ώστε να έχουν κάτι στην άκρη για το χειμώνα, δε θα δουλέψουν.

Επειδή ναι, οι καλλιτέχνες δουλεύουν. Παράγουν έργο, εργάζονται.

Αν καθίσει κάποιος να σκεφτεί πόσες ειδικότητες θα μείνουν χωρίς δουλειά επειδή όλες οι δραστηριότητες του καλοκαιριού ακυρώνονται, θα ανασχηματίσει μια άποψη αρνητική ως προς τη διαμαρτυρία των καλλιτεχνών.

Δεν είναι μόνο οι συναυλίες που δε θα γίνουν. Είναι τα φεστιβάλ, είναι οι παραστάσεις, είναι τα θέατρα. Είναι η Τέχνη, η οποία χτυπήθηκε από τον ιό αλλά μετέπειτα και από πολλούς από εμάς. Και χτυπιέται ακόμη και τώρα.