Ανάγκη για "εκπαιδευτική επανάσταση"

Λάμπρος Κακογεώργος Εκπαιδευτικός01-10-2018

Αρχικά ήταν η αφαίρεση της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας από μάθημα Πανελλαδικώς εξεταζόμενο για τους μαθητές της θεωρητικής κατεύθυνσης. Στη συνέχεια η υποβάθμιση των Αρχαίων στο Γυμνάσιο αφού δεν είναι μάθημα που εξετάζεται στις προαγωγικές εξετάσεις της συγκεκριμένης σχολικής βαθμίδας. Ακολούθως η διατήρηση των Λατινικών μόνο ως μάθημα κατεύθυνσης στη Γ Λυκείου και αφαίρεσή τους από την ίδια κατεύθυνση στη Β Λυκείου. Τέλος, η οριστική "απόσυρση" του συγκεκριμένου μαθήματος και η αντικατάστασή τους από το αντικείμενο της Κοινωνιολογίας. Το συμπέρασμα που αβίαστα νομίζω, προκύπτει είναι ότι έχουμε οδηγηθεί σε ξεκάθαρη και ουσιαστική υποβάθμιση των ανθρωπιστικών σπουδών με όλα τα επακόλουθα που αυτή εμπεριέχει.

Δεν επιθυμώ να αναφερθώ αναλυτικά στην αξία των Λατινικών και των υπόλοιπων κλασικών, γλωσσικών και ανθρωπιστικών αντικειμένων διότι είναι επιχειρήματα χιλιοειπωμένα και μάλιστα από ανθρώπους σημαντικότερους από εμένα αλλά και γιατί φοβάμαι ότι, λόγω επαγγελματικής ειδικότητας και ιδιότητας, κινδυνεύω να κατηγορηθώ για προάσπιση επαγγελματικών ή και οικονομικών συμφερόντων. Θα ήθελα όμως και με βάση την 20ετή επαγγελματική μου εμπειρία να εστιάσω στην επιτακτική ανάγκη μιας "εκπαιδευτικής επανάστασης".

Κατανοώ ότι ο όρος ακούγεται πομπώδης ή και υπερβολικός. Όμως αν δεν προσεγγίσουμε τις εκπαιδευτικές ανάγκες της κοινωνίας και κυρίως της νέας γενιάς, με όρους "επανάστασης" δεν μπορούμε σε καμία περίπτωση να αλλάξουμε τη μοίρα αυτού του τόπου και να διαμορφώσουμε ένα πιο ευοίωνο μέλλον για τα παιδιά μας.

Αυτό το μέλλον δεν μπορεί να είναι θετικό, ευοίωνο όσο "βαφτίζουμε το κρέας ψάρι". Διότι οι προσωπικές-συχνά ιδεοληπτικές – κινήσεις του εκάστοτε υπουργού παιδείας που περιορίζονται στο να κάνω τα εξεταζόμενα μαθήματα από 5, 4 ή 6, ή να αφαιρέσουν τα Λατινικά και να ενσωματώσουν την Κοινωνιολογία ούτε καν αλλαγή δεν μπορούν και δεν πρέπει να χαρακτηριστούν (για μεταρρύθμιση ούτε λόγος). Όσο η εκπαίδευση είναι ατομική υπόθεση υπουργών και κάποιων συμβούλων και όχι διακομματική και κυρίως εθνική υπόθεση και αλλάζει κάθε φορά που αλλάζει κυβέρνηση ή και υπουργός, το μόνο που θα κάνουμε είναι να εξυπηρετούμε συγκεκριμένα συμφέροντα και να ανοίγουμε ακόμη ένα πεδίο άγονης αντιπαράθεσης. Για το όφελος για τη νέα γενιά ούτε λόγος βέβαια...

Τι συνιστά όμως "εκπαιδευτική επανάσταση". Όταν οι πολιτικές δυνάμεις κατανοήσουν τη σοβαρότητα του προβλήματος και κινηθούν με γνώμονα το εθνικό συμφέρον σε βάθος χρόνου. Όταν οι όποιες αλλαγές (ονομάστε τις εσείς όπως θέλετε) ξεκινούν από τις πρώτες βαθμίδες της εκπαίδευσης για να τις βρούμε μπροστά μας. Όταν η εκπαίδευση ενσωματώσει επί της ουσίας τον επαγγελματικό προσανατολισμό και συνδεθεί με την αγορά εργασίας. Όταν η παιδεία συνυπάρξει με την εκπαίδευση και οι ανθρωπιστικές σπουδές ισορροπήσουν τον αμιγώς τεχνοκρατικό χαρακτήρα της εκπαίδευσης. Όταν αναβαθμίσουμε και αξιοποιήσουμε την επαγγελματική εκπαίδευση και πάψουμε να θέλουμε να γίνουμε όλοι γιατροί και δικηγόροι. Όταν φτιάξουμε αγροτικά σχολεία και τουριστικό πανεπιστήμιο για να αξιοποιήσουμε 2 βαριές βιομηχανίες του τόπου. Όταν στα σχολεία ενσωματωθούν και αξιοποιηθούν οι νέες τεχνολογίες και υπάρξουν υποδομές όπως βιβλιοθήκες, εργαστήρια φυσικής, χημείας, γυμναστήρια κλπ. Όταν στις σχολικές μονάδες συμπεριληφθούν ψυχολόγοι, κοινωνικοί λειτουργοί που θα βοηθήσουν τους εκπαιδευτικούς στο έργο τους. Όταν τα σχολεία θα πάψουν να γιορτάζουν την "ημέρα της πάπιας" και σταματήσουν να αποτελούν "fame story" με την ανοχή των γονιών που θεωρούν ότι καταξιώνονται με το πως το παιδί τους λέει στη σχολική εορτή το ίδιο ποίημα που είπε και πέρυσι. Όταν πάψει μια χώρα 11000000 κατοίκων να έχει κάθε χρόνο περίπου 100000 υποψηφίους για ΑΕΙ και ΤΕΙ και αφού σπαταλά ένα σωρό χρήματα μετά τους στέλνει στο εξωτερικό. Όταν κάποια στιγμή υπάρξει σοβαρή επιστημονική έρευνα και βιομηχανία που θα δημιουργήσει θέσεις εργασίας στις τάξεις των νέων επιστημόνων.

Μέχρι τότε, το μόνο που θα κάνουμε μπαλώματα σε ένα ήδη χιλιομπαλωμένο και πολυφορεμένο ρούχο που κάποιοι θέλουν να το παρουσιάσουν ως δείγμα υψηλής ραπτικής κάποιου μεγάλου οίκου μόδας.

Υ.Γ. Μέχρι κάποιοι να έχουν έμπνευση και ιδέες πρωτότυπες και κυρίως ουσιαστικές ιδέες (δεν είναι και εύκολο ούτε και απαραίτητο) καλό είναι οι αρμόδιοι να ρίξουν μια ματιά στην Κύπρο και το τι οι αδελφοί μας έκαναν και στην εκπαίδευση. Θα βρουν πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία αρκεί βέβαια να θέλουν ή να μπορούν να τα διακρίνουν.