ΠΕΡΙ ''ΑΡΙΣΤΕΙΑΣ''
Εδώ και καιρό, έχει ξεκινήσει μια ατέρμονη συζήτηση γύρω από το θέμα της ΄΄αριστείας'' και αν θα πρέπει το εκπαιδευτικό μας σύστημα να την ενισχύει ή να την αποθαρρύνει. Η κουβέντα έχει πάρει ευρύτερες διαστάσεις και έχει πλέον ιδεολογικά χαρακτηριστικά κάτι που συχνά την καθιστά ανούσια ή και επιδερμική.
Θα ήθελα λοιπόν, να καταθέσω ως πολίτης, ως πατέρας και ως εκπαιδευτικός, την άποψή μου για το θέμα αυτό. Άποψη που πρέπει προκαταβολικά να σημειώσω ότι είναι το πιστεύω ενός ανθρώπου που ουδέποτε υπήρξε ή θεώρησε τον εαυτό του ΄΄άριστο'', μοναδικό και αξεπέραστο[άλλοτε από επιλογή άλλοτε από ανάγκη διότι , δεν ήταν άριστος].
Εκτιμώ λοιπόν ότι αποτελεί τεράστιο, τραγικό λάθος [αν είναι λάθος διότι φρονώ ότι σκόπιμα προωθείται] η προσπάθεια απαξίωσης και υποβάθμισης της ΄΄αριστείας'' όχι γιατί κάποιοι δεν θα έχουν τη δυνατότητα να αποκτήσουν επαίνους -που συχνά είναι άψυχα χαρτιά- αλλά γιατί σε βάθος χρόνου διαμορφώνεται μια κουλτούρα εξίσωσης προς τα κάτω στο όνομα μιας ανύπαρκτης ισότητας. Αν θεωρήσουμε ότι είμαστε όλοι ίσοι φοβούμαι ότι δεν απέχουμε πολύ από το να θεωρηθούμε όλοι ίδιοι. Το περίφημο αφήγημα της διαφορετικότητας λοιπόν, χάνει το όποιο ειδικό βάρος του,
Εάν μας κληροδότησε κάτι ο αρχαίος, ελληνικός, κλασικός, πολιτισμός[σίγουρα μας έχει κληροδοτήσει πολλά και σημαντικά οπότε το ερώτημα είναι ρητορικό], είναι η αξία της προσπάθειας, της διάκρισης, της συνεχούς προόδου και εξέλιξης, της διαμόρφωσης προσωπικοτήτων που πνευματικά, ηθικά, σωματικά, μπορούν να φανούν χρήσιμοι όχι μόνο για τον εαυτό τους αλλά και για το σύνολο, την πατρίδα. Στη διαμόρφωση τέτοιων προσωπικοτήτων στηρίχθηκε η φυσιογνωμία ενός από τους σημαντικότερους διαχρονικά πολιτισμούς που επέδρασε καταλυτικά στη μορφή του σημερινού πολιτιστικού και πολιτισμικού μοντέλου. Εξαιτίας της αποδοχής της αριστείας αναδείχθηκαν ο Σωκράτης, ο Πλάτωνας, ο Αριστοτέλης, ο Περικλής και τόσες άλλες προσωπικότητες. Αυτό που σήμερα κερδίζει χώρο είναι η περιορισμένη προσπάθεια, ο περιορισμός των ενδιαφερόντων, η πνευματική, ηθική υποβάθμιση, η έλλειψη κινήτρου, η απαξίωση όποιου μπορεί και τολμά να ξεχωρίσει και να διακριθεί. Οδηγούμαστε έτσι σε μια κοινωνία του λίγου που μπορεί πιο εύκολα να χειραγωγηθεί, να ελεγχθεί αφού δεν θα έχει ως ταγούς προσωπικότητες με το ανάστημα που ταιριάζει σε μια σύγχρονη, προοδευμένη κοινωνία. Εκτός και αν αυτός είναι ο πραγματικός στόχος...
Αν θέλουμε, ως κράτος αλλά και ως κοινωνία πράγματι να κάνουμε βήματα προόδου, πρέπει να αποδεχτούμε την αριστεία και να αξιοποιήσουμε τους άριστους σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής. Όμως, αυτή η αποδοχή και αξιοποίηση θα πρέπει να συνδυαστεί με ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις στην εκπαίδευση-παιδεία ώστε ο καθένας από εμάς να βρει, με βάση τα χαρακτηριστικά του και τις δεξιότητές του, το δρόμο του και να προσφέρει από το δικό του μετερίζι ό,τι καλύτερο μπορεί ακολουθώντας το δρόμο που οι άριστοι ανοίγουν. Ακόμη, θα πρέπει στην επιλογή των αρίστων να κυριαρχήσουν-στο μέτρο του δυνατού πάντα- κρίτήρια αντικειμενικά, ουσιαστικά και όχι κοινωνικά, οικονομικά, κομματικά ή άλλα. Σε αντίθετη περίπτωση θα έχουμε δημιουργήσει έναν Καιάδα που θα πέσουμε όλοι.
Γράφει ο
Λάμπρος Κακογεώργος
Εκπαιδευτικός